Skip to main content

Posts

Showing posts from April, 2015

ေရြးေကာက္ပြဲေလ့လာမယ့္ ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ အေမရိကန္ေရာက္ရွိ ၂၇၊၀၄

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ (IVLP) ေခါင္းေဆာင္မႈဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ ေလ့လာေရး အစီအစဥ္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက လြတ္ေတာ္နဲ႔ အရပ္ဖက္ အဖြဲ႔အစည္းကိုယ္စားလွယ္ ၁၂ ဦးပါ အဖြဲ႔ဟာ မေန႔က စေနေန႔မွာ ဝါရွင္တန္ဒီစီကို ေရာက္လာၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္အရ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျပည္နယ္ ၄ ခုမွာ သီတင္း ၃ ပါတ္ၾကာ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ေလ့လာမႈေတြ လုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မအင္ၾကင္းႏုိင္က ေျပာျပေပးမွာပါ။

ျပည္သူ႔ေရွ႕ေမွာက္ တရားစီရင္ေရး ျဖစ္ဖို႔လိုအပ္

ကၽြန္ေတာ္ မေန႔က (၂၃ ဧၿပီ) လက္ပံတန္းၿမိဳ႕နယ္၊ တရားရုံးမွာ ရုံးထုတ္လာတဲ့ မတ္လ ၁၀ ရက္ မွာ အၾကမ္းဖက္ခံခဲ့ရကာ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံထားရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ၊ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ၀န္း ရံသူေတြနဲ႔ သြားေရာက္ေတြ႕ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ေမာင္စြမ္းရည္ – “ ေက်ာ္ကုိကုိေရးတဲ့ ေက်ာင္းသားသမဂၢသမုိင္း”၊ ဧၿပီ ၂၂

ေက်ာ္ကုိကုိ ၂၀၁၄ ဧၿပီကေရးခဲ့တဲ့ စာအုပ္တအုပ္ဟာ အခုဆုိရင္ ထုတ္ေဝခဲ့တာ တနွစ္ၾကာၿပီ။ “ေက်ာင္းသားသမဂၢသမုိင္း” လုိ႔ အတုိေကာက္ေရးလုိက္ေပမယ့္ စာအုပ္အမည္အျပည့္အစံုကေတာ့ “ေက်ာင္းသားသမဂၢနွင့္ ဒီမုိကရက္တစ္ လူ႔အဖဲြ႔အစည္း” ပါတဲ့။ ဒီစာအုပ္ကေလးကုိ ဗမာျပည္အလည္အပတ္ျပန္တဲ့ ဗမာမိတ္ေဆြတဦးဆီက ဖတ္ရေတာ့ အထူးစိတ္ဝင္စားမိပါတယ္။ ျပည္ပေရာက္ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြကုိ ဒီစာအုပ္အေၾကာင္းေမးၾကည့္ေတာ့ ထုတ္ေဝခဲ့တာ တနွစ္တင္းတင္းျပည့္ခဲ့ေပမယ့္ ဘယ္သူတဦးတေယာက္မွ ဖတ္ဖူးဖုိ႔

၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဘယ္ေလာက္အထိ ဆက္စပ္ေနသလဲ – ေမာင္သုတ

င္ငံျခား တုိက္႐ိုက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို “ေမွ်ာ္”ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းတစ္ခုက အခ်ိန္တုိ အတြင္းမွာ ႏိုင္ငံျခားေငြ အလုံးအရင္း စီး၀င္လာၿပီး “ဆူလြယ္နပ္လြယ္” ျဖစ္တဲ့ သယံဇာတ တူးေဖာ္ေရးနဲ႔ ထုခဲြေရာင္းခ်ေရးဘက္ကို သြားခ်င္လုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ကိန္းဂဏန္းအေနနဲ႔ ခ်ျပတဲ့အခါမွာလည္း ႏိုင္ငံျခား တိုက္႐ိုက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြက မ်က္ႏွာပန္းလွတယ္ မဟုတ္ပါလား …

တူေမာင္ညဳိ – ႐ုန္းႂကြ ေတာ္လွန္မည္ေလာ … အသံုးခ် နာခံမည္ေလာ၊ ဧၿပီ ၂၁

လက္ရွိစစ္တပုိင္းအုပ္စိုးသူမ်ားသည္ ဘယ္ပုဂၢိဳလ္၊ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္း၊ ဘယ္ျဖစ္ရပ္ကိုမဆုိ သူတု႔ိအက်ိဳးစီးပြားအတြက္ အမိ အရ အသံုးခ်ေလ့ရွိပါတယ္။ သူတုိ႔ အက်ိဳးစီးပြားဆုိတာက လက္ရွိ ခ်ဳပ္ကိုင္ လြမ္းမိုးအုပ္စုိုးထားႏုိင္တဲ့ အာဏာနဲ႔ ဘ႑ာ အရင္းအျမစ္ အားလံုးကိုဆိုလုိတာပါ။ အသံုးခ်တယ္ဆုိတာမွာ ဘက္ႏွစ္ဖက္ရွိၿပီး၊ တဖက္က သူတုိ႔လက္ရွိ အက်ိဳးစီးပြားတည္ၿမဲတုိးပြားေရးအတြက္  မိႈင္းတုိက္ လွည့္စား ကာကြယ္ေရးျဖစ္ၿပီး၊ အျခားတစ္ဖက္ကေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ အၾကမ္းဖက္ ဖိႏွိပ္မွန္ သမွ်ကို လိမ္ညာ ဖံုးကြယ္ဖာေထးဖုိ႔ဆုိတာ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဘက္ႏွစ္ဖက္ကို ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ျဖစ္ရပ္၊ အေျခအေနနဲ႔အညီ ကြက္ျပည့္နင္းၿပီး အသံုးခ်ေနၾကတာလည္းျဖစ္ပါတယ္။

ဇင္လင္း – စိန္ေခၚမႈမ်ားႏွင့္ စစ္ခင္းသူ၊ ဧၿပီ ၂၁

၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ဧျပီလ (၂၁) ကား ျမန္မာႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားအေျမာက္အမ်ား စိတ္ႏွလုံးမသာမယာ ၀မ္းနည္းမဆုံး ေၾကကြဲ မဆုံးျဖစ္ၾကရသည့္ ေန႕။ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီဘက္ေတာ္သားတို႕အတြက္ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပ ၾကယ္တံခြန္ႀကီးတစ္စင္း ကြယ္ေပ်ာက္ သည့္ေန႕။  ထိုေန႕တြင္ သတင္းစာဆရာႀကီး ဟံသာ၀တီ ဆရာဦး၀င္းတင္ (သို႕မဟုတ္) အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အတူ ထူေထာင္ခဲ့သူ ႏိုင္ငံေရးသုခမိန္ႀကီး ဦး၀င္းတင္အား ဒီမိုကေရစီ ဘက္ေတာ္သား တို႕ဆုံးရႈံး လိုက္ရသည့္ ေန႕ ျဖစ္ေပသည္။

ျမစ္ဆုံကုိ အာဏာရလာသူ ဘယ္သူမဆို လုပ္ခ်င္တိုင္းလုပ္လို႔ ရလို႔မရႏိုင္ေတာ့ပါဘူး ဧၿပီ ၂၁

ကိုျမင့္ေဇာ္ တကၠစီေပၚသို့ တက္လိုက္စဥ္ သူေျမေအာက္လႈပ္ရွားခဲ့သည့္ အစိုးရ ေက်ာေထာက္ေနာက္ ခံျပု ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းကို ကန့္ကြက္မႈလုပ္ငန္း ေအာင္ျမင္သည္ဟု သိလိုက္သည္။ တကၠစီဒရိုက္ဘာက အရိပ္ထဲမွ ကိုျမင့္ေဇာ္အသံကို အကြ်မ္းဝင္မွတ္မိေနသည္။ Ko-Myint-Zaw " ခင္ဗ်ားက Save The Irrawaddy က မဟုတ္လား" ဟု ဒရိုင္ဘာျဖစ္သူက ျမန္မာနိုင္ငံ၏ အေရးျကီးဆံုးျမစ္ ပ်က္စီးသြားနိုင္သည့္ တရုတ္ဦးစီးေသာ စီမံကိန္းကို ဆန့္က်င္သည့္ ကိုျမင့္ေဇာ္နွင့္ အျခားတက္ျကြလႈပ္ရွားသူမ်ား၏ ဗီဒီယိုကို ညႊန္းလ်က္ ေျပာဆိုသည္။ ပို၍

“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အရင္လို ေစတနာျပပါဦး” ဧၿပီ ၂၁

လာမယ့္ ေမလ ၁ ရက္ေန႔က်ရင္ 'ဝ' ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပါတီ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ပန္ဆန္းမွာ လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ အစည္းအေဝးႀကီး တစ္ခု က်င္းပပါေတာ့မယ္။ သိပ္မၾကာေသးခင္တုန္းက အစိုးရနဲ႔ လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္ေတြ စုဖြဲ႔ထားတဲ့ တစ္ႏုိင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ညွိႏွိဳင္းေရးအဖြဲ႔ NCCT ဟာ အပစ္ရပ္ စာခ်ဳပ္မွာ ထည့္သြင္းမယ့္ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကနဦး သေဘာတူညီခ်က္ရ၊ လက္မွတ္ေရးထိုးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို လက္မွတ္ေရးထိုးႏုိင္တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အပါအဝင္ အစိုးရဘက္က ေအာင္ျမင္မွဳ တစ္ခုလို သတ္မွတ္ျပီး၊ သိပ္မၾကာခင္ တစ္တုိင္းျပည္လံုးဆုိင္ရာ

ေျမအသံုးခ်မႈ မူဝါဒ (မူၾကမ္း)

 လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ (၂၀) ေက်ာ္အတြင္း ေျမယာဧက သန္းခ်ီၿပီး စစ္အုပ္စု အသိုင္းအဝိုင္းက သိမ္းပိုက္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ (၂၀၁၄) ေအာက္တိုဘာလမွာ အမ်ုိးသား ေျမအသံုးခ်မႈ မူဝါဒ (မူၾကမ္း) ကို အဂၤလိပ္-ျမန္မာ ႏွစ္ဘာသာနဲ႔ ထုတ္ေဝခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျပင္ဆင္လုိသူနဲ႔ ကန္႔ကြက္သူေတြ မ်ားေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

အင္ဒိုနီးရွားကို အတုယူေရး

 ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးဟာ ဆူဟာတိုေခတ္ အင္ဒိုနီးရွားပံုစံမ်ဳိး ျဖစ္ေနတာမုိ႔ အင္ဒိုနီးရွားလို အရပ္သားခ်ည္း ပါဝင္တဲ့ အစိုးရျဖစ္ေအာင္ အသြင္ေျပာင္း ႏိုင္ပါ့မလားလို႔ ေလ့လာသံုးသပ္ၾကတာ အေတာ္ေလး ၾကာေနပါၿပီ။ လြန္ခဲ့တဲ့အႏွစ္ (၂၀) ၁၉၉၅ မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးသန္းေရႊ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံသြားၿပီး သမၼတဆူဟာတုိကို ဂါရဝျပဳသလို၊

“ အစိုးရေပၚလစီ မွားလို႔ လူေတြ ေသေနရတဲ့ ျပႆနာ ” ဧၿပီ ၁၀

အခုရက္ပိုင္း ၾကားရတဲ့ စိတ္မခ်မ္းသာစရာ သတင္းကေတာ့ ရန္ကုန္- ေနျပည္ေတာ္- မႏၱေလး အျမန္လမ္းမႀကီးမွာ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈေတြျဖစ္၊ အဲဒီအထဲမွာ မွစက္မႈ ဇုန္ထုတ္ Light Truck လိုက္ထရပ္စ္လို ကားမ်ိဳးေတြ ပါဝင္ေနၿပီး ျဖစ္လိုက္တုိင္း လူအေသအေပ်ာက္ မ်ားေနတဲ့ သတင္းမ်ိဳးေတြပါ။ Si-Thu-Aung-Myint ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ကားထုတ္လုပ္ႏုိင္တဲ့ အဆင့္မရွိဘူးဆိုတာ ႏိုင္ငံတကာက သိသလို၊ျပည္သူေတြကလည္း သိၾကပါ တယ္။ စက္မႈဇုန္ထုတ္ ကားဆိုတာ အရင္စစ္ အာဏာရွင္ ေခတ္က လုပ္ခဲ့တဲ့ အလိမ္အညာ၊ ကိုယ္က်ိဳးရွာမႈေတြဆိုတာ အားလံုးက သိထားၾကၿပီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ အလိမ္အညာ ဇာတ္လမ္း ႀကီး ဒီေန႔အခ်ိန္ထိ နိဂံုးမခ်ဳပ္၊ ဇာတ္မသိမ္းႏိုင္ေသးပါဘူး။

ဖိနပ္နဲ႔ ေတာ္ေအာင္ ဖေနာင့္ကို ဒါးျဖင့္လွီးျခင္း

ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒ (မူၾကမ္း) ထဲက ေနာက္ထပ္ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္တခ်က္ကို ေဝဖန္ေထာက္ျပလိုပါေသးတယ္။

လက္ပံတန္း သင္ခန္းစာ ဧၿပီ ၈

" ရဲလုပ္ငန္းမွာ အဆင့္ဆင့္ ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီဟာကို အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြဲတယ္ ဆိုေပမယ့္လည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔မွာ ဟိုက႐ိုက္လို႔ ဒီကျပန္ ႐ိုက္ရတဲ့ သေဘာ ပဲရွိတယ္။ ဟိုကခဲ နဲ႔ေပါက္လို႔ ဒီက ကာကြယ္ရတဲ့သေဘာပဲရွိတယ္။ တစ္ခ်က္မွ မ်က္ရည္ယိုဗံုးတို႔ ဘာတို႔နဲ႔ ပစ္ၿပီး ၿဖိဳခြဲရတာေတြ၊ ဒါေတြတစ္ခါမွ ကြၽန္ေတာ္တို႔ မရွိခဲ့ပါဘူး။ ဒါေတြဟာ ရဲလုပ္ငန္းမွာ အဆင့္ဆင့္ ရွိပါတယ္" လို႔ ေမာင္မွန္တို႔ သမၼတႀကီးက လက္ပံတန္းေက်ာင္း သားသပိတ္ ၿဖိဳခြဲမႈအၿပီး မွာေျပာခဲ့ ပါတယ္။ ရဲလုပ္ငန္း အဆင့္ဆင့္ကို ရဲေတြက စနစ္တ က်ေဆာင္ရြက္ ခဲ့တယ္ေပါ့။ ဟိုက စတီးလို႔ ကိုယ္ ကျပန္တီး ရတယ္ေပါ့။ေတာ္ ပါေသးရဲ႕။ သမၼတႀကီးေျပာ သလို မ်က္ရည္ ယိုဗံုး တို႔၊ေရအေျမာက္တို႔၊ရာဘာက်ည္တို႔ မသံုးေပလို႔။ ႏို႔မို႔ဆို မေခ်ာင္ဘူး။ (လက္ပံတန္းကို လက္ပံေတာင္း

ေရြးေကာက္ပြဲ စနစ္မ်ားႏွင့္ က်ား/မ ညီမွ်မႈအေပၚ ႏိႈင္းယွဥ္ေလ့လာမႈ ဧၿပီ ၅

စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္သံုးတဲ့ အစိုးရတစ္ရပ္ ျဖစ္လာေစဖို႔အတြက္ အစိုးရ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ပံု အားလံုးရဲ႕ စာမ်က္ႏွာတိုင္းလိုလိုမွာ အမ်ဳိးသမီး၊ အမ်ဳိးသား ဘယ္သူမဆိုဟာ အတူတကြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔နဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာလည္း ညီတူညီမွ် အျပည့္အဝ ပူးေပါင္းပါဝင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရးနဲ႔ တရားစီရင္ေရးမ႑ိဳင္ သံုးရပ္လံုးမွာ ျပည္သူလူထုကေန အမွန္တကယ္ ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္လိုက္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ က်ား/မ ခြဲျခားမႈမရွိရဘဲ၊ အရည္အခ်င္းနဲ႔ ကိုယ္စားျပဳလုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းအေပၚ မွီတည္ေနရမွာျဖစ္တယ္။ အတိအက်ေျပာရရင္ေတာ့ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ (Discrimination) လံုးဝကင္းမဲ့ဖို႔ပါပဲ။ အဲ့ဒီရည္ရြယ္ခ်က္ကို ျပည့္မီေစမယ့္

တရုတ္အသြင္ နွင့္ ျမန္မာ့အျမင္

ဒီတပတ္ေတာ့ တရုတ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ျမန္မာ့ သေဘာထား အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ေလ့လာ သံုးသပ္ထားတဲ့ စာတမ္းနွစ္ေစာင္ကို အက်ဥ္းခ်ဳံး တင္ျပပါမယ္။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ျမန္မာစာေပမွာ ေဖာ္ျပတဲ့ တရုတ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သေဘာထားကို Berkeley California တကၠသိုလ္မွာ ပါရဂူဘြဲ႔ က်မ္းျပစုေနသူ ကိုမင္းဇင္က ေရးထားပါတယ္။ သူ႔စာတမ္းကို

“ကာတာ စင္တာရဲ႕ ေထာက္ျပခ်က္ မွန္သလား” ဧၿပီ ၃

ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းက အေမရိကန္ အေျခစိုက္ ကာတာစင္တာ Carter Center ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အစီရင္ခံစာ တစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ အဲဒီ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႕ တကယ့္ကို ၾကားေနၿပီး ဘက္မလိုက္တဲ့ အဖြဲ႔တစ္ခုအျဖစ္ ေဖာ္ျပႏိုင္ဖို႔ ကိစၥ၊ ၂၀၁၀ တုန္းက အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ႀကိဳတင္မဲေတြ ျပႆနာ၊ ေရြးေကာက္ပြဲကို အေၾကာင္းျပဳျပီး ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရး ဆန္တဲ့ ပဋိပကၡေတြ ထပ္မံ ျဖစ္ပြားလာမွာကို စိုးရိမ္ပူပန္တဲ့ကိစၥ စတာေတြကို ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ ကာတာစင္တာ အစီရင္ခံစာမွာ ဘာေတြ ေထာက္ျပခဲ့ပါသလဲ။ အဲဒီ ေထာက္ျပခ်က္ေတြဟာ လက္ေတြ႔အေျခအေနနဲ႔ နီးစပ္ပါသလား။ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္လို႔

ႏိုင္ငံတကာကို ေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ခြင့္ေပးရင္ အက်ိဳးထူးမွာလား

လာမယ့္ ၂၀၁၅ ေအာက္တိုဘာလ ကုန္ ႏို၀င္ဘာ လဆန္းမွာ က်င္းပမယ္လို႔ ေၾကျငာထားတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲကို လာေရာက္ ေလ့လာဖို႔ အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း ဂ်င္မီကာတာရဲ႕ ကာတာ ေဖါင္ေဒးရွင္းနဲ႔ အီးယူ ဥေရာပသမဂၢ တို႔ကို ဖိတ္ေခၚသြားမယ္လို႔ သမၼတရံုး၀န္ၾကီး ဦးစိုးသိန္းက ေၾကျငာပါတယ္။ ဒါဟာ စစ္အာဏာရွင္ေတြ