အန္အယ္လ္ဒီ အစုုိးရ ၁ ႏွစ္ျပည့္ ဘာေတြ ေျပာင္းလဲခဲ့ၿပီလဲ

၂၀၁၅ ခုုႏွစ္ ႏုုိ၀င္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔မွာ ျပည္သူလူထုုရဲ႕ ေထာက္ခံမႈနဲ႔ အာဏာရယူခဲ့တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ အန္အယ္လ္ဒီ အစုုိးရ၊ လႊတ္ေတာ္ အသက္၀င္လာတာ ၁ ႏွစ္ျပည့္လာၿပီျဖစ္ေပမယ့္ ႏုုိင္ငံအတြက္ အေျပာင္းအလဲ ဘာမွ မလုုပ္ႏုုိင္ေသးဘူးဆုုိၿပီး ေဝဖန္မႈေတြ ျမင့္တက္ေနပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ဟာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးပြဲေတြမွာ တုုိင္းျပည္နဲ႔ ျပည္သူလူထုုကိုု ေပးခဲ့တဲ့ ကတိေတြကို အန္အယ္လ္ဒီ အစုုိးရ ျဖစ္လာခ်ိန္မွာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုုိင္ၿပီလား ဆုုိတာကိုု သုုံးသပ္တင္ျပသြားမွာပါ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္၏ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ ကတိကဝတ္ ၃ ခုု
၂၀၁၅ ခုုႏွစ္ ႏုုိ၀င္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔ ေရြးေကာက္ပြဲ မတုုိင္မီ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ဟာ ျပည္သူလူထုုနဲ႔ တုုိင္းျပည္ကုုိ ေပးခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ ကတိက၀တ္ ၃ ခုုရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တရားဥပေဒ စုုိးမုုိးေရး၊ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးပါပဲ။ အန္အယ္လ္ဒီ အစုုိးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ေတြဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ ကတိက၀တ္ ၃ ခုုကိုု အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖိုု႔ ႀကိဳးပမ္းေနေပမယ့္လည္း အရာမထင္တဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိေနပါတယ္။
ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး
ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္က ၂၁ ရာစုု ပင္လုုံ ညီလာခံ က်င္းပခဲ့ေပမယ့္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ခရီး နီးမလာဘဲ တုုိက္ပြဲေတြ ပုုိအရွိန္ျမွင့္ၿပီး စစ္ေဘးေရွာင္ ျပည္သူေတြ ေထာင္နဲ႔ခ်ီ တုုိးပြားလိုု႔ လာေနဆဲပါပဲ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ ကုုိယ္တုုိင္က NCA တစ္ႏုုိင္ငံလုုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထုုိးဖုုိ႔အတြက္ တုုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုုင္အဖြဲ႔ေတြကိုု တုုိက္တြန္းေနတာမုုိ႔ NCA ကိုု လက္မခံေသးတဲ့ တုုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုုိင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ႏုုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးဖုုိ႔ရာ ပုုိမုုိအလွမ္း ေဝးလာေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မတ္လမွာ က်င္းပဖိုု႔ စီစဥ္ထားတဲ့ ဒုုတိယအႀကိမ္၂၁ ရာစုု ပင္လုုံညီလာခံဟာလည္း တုုိင္းရင္းသားေတြ လုုိလားခ်က္ ရယူေပးႏုုိင္ပါ့မလားဆုုိတဲ့ သံသယေတြ တုုိးပြားေနၿပီး ညီလာခံက်င္းပမယ့္ အခ်ိန္ကလည္း တျဖည္းျဖည္း ေနာက္ဆုုတ္ေနပါတယ္။ အန္အယ္လ္ဒီ အစုုိးရအေနနဲ႔ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေနရင္းမွာပဲ တုုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ယုုံၾကည္မႈ တျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့နည္းလာေနတာကေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲ။ တပ္မေတာ္နဲ႔ အဆင္ေျပေစေရးကိုု ဦးတည္ေနရတာေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ရဲ႕ ၁ ႏွစ္အတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႀကိဳးပမ္းမႈေတြဟာ အရာမထင္ေသးဘဲ ေရွ႕ဆက္ ပုုိမုုိဆုုိးဝါးတဲ့ အေျခအေနေတြဆီ မေရာက္ဖိုု႔ အန္အယ္လ္ဒီ အေနနဲ႔ ႐ုန္းကန္ေနရတယ္လိုု႔ ႏုုိင္ငံေရးေလ့လာသူေတြက ေဝဖန္သုုံးသပ္ၾကပါတယ္။
တရားဥပေဒစုုိးမုုိးေရး
တရားဥပေဒစုုိးမုုိးေရး ဆုုိတာကိုု အန္အယ္လ္ဒီ က အႀကိမ္ႀကိမ္ေျပာဆုုိခဲ့ေပမယ့္လည္း အန္အယ္လ္ဒီ အစုုိးရ ၁ ႏွစ္ျပည့္လာခ်ိန္အထိ တရားဥပေဒစုုိးမုုိးေရးဟာ စိန္ေခၚမႈမ်ားစြာနဲ႔ ရင္ဆုုိင္ေနရပါတယ္။ တရား႐ံုးေတြမွာ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈေတြ ရွိေနဆဲျဖစ္တာေၾကာင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကေန မတ္လ ၇ ရက္ေန႔က တရားဥပေဒစုုိးမုုိးေရးအတြက္ တရားေရးက႑ တိမ္းေစာင္းေနမႈ ျပန္လည္တည့္မတ္ေရး အဆုုိတရပ္တင္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ကုုိ တုုိက္တြန္းေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့ရာမွာ ျပည္ေထာင္စုု တရားလႊတ္ေတာ္နဲ႔ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္အၾကား အေျခအေနေတြ တင္းမာတဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ပါေသးတယ္။
လတ္တေလာ အမႈအခင္းေတြ မ်ားာတာ၊ ျပည္သူလူထုုရဲ႕ လုုံၿခဳံမႈအပုုိင္း စုုိးရိမ္စရာ ျဖစ္လာေတြေၾကာင့္ တရားဥပေဒစုုိးမုုိးေရး က႑မွာ အေတာ္ကုုိ ေဝဖန္ခံေနရပါတယ္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုုံ အေျခခံဥပေဒအရ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာန ဝန္ႀကီးရာထူးကုုိ တပ္မေတာ္က အဆုုိျပဳတဲ့ တပ္မေတာ္သားကုုိသာ သမၼတက ခန္႔အပ္ပုုိင္ခြင့္ရွိတာမိုု႔ တရားဥပေဒစိုုးမုုိးမႈ အားနည္းတာက အစုုိးရမွာ တာဝန္မရွိဘဲ တပ္မေတာ္က ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲတဲ့ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးမွာပဲ တာဝန္ရွိတယ္ဆုုိတဲ့ ေဝဖန္သုုံးသပ္မႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။
၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုုံ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး
အမ်ဳိးသားဒီမုုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲ ကတိကဝတ္ေတြထဲမွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုုံအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး ဆုုိတာဟာ တုုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ျပည္သူလူထုုတရပ္လုုံး ေထာက္ခံမႈ ရွိခဲ့တဲ့ ကတိကဝတ္ ၁ ခုုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္အစုုိးရ လက္ထက္မွာ အန္အယ္လ္ဒီ ဟာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုုံ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး လူထုု လႈပ္ရွားမႈတရပ္ ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး လူထုုရဲ႕ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး လက္မွတ္ ၅ သန္းကိုု ေကာက္ခံ ရယူခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္လည္း တကယ္တမ္း အန္အယ္လ္ဒီ အစိုုးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္တြ အသက္ဝင္ လာခ်ိန္မွာေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုုံ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးဟာ အေတာ္ကုုိ အသံတိတ္သြားခဲ့ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာလည္းပဲ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လိုု႔ လႈပ္ရွားမႈ အေတာ္ကုုိ နည္းပါးေနဆဲပါပဲ။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုုံ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ကတိကဝတ္ဟာ ၁ ႏွစ္ျပည့္လာေပမယ့္လည္း အရာမထင္ေသးဘူးလိုု႔ပဲ ဆုုိရမွာပါ။
အမ်ဳိးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရး
အန္အယ္လ္ဒီ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရး ဆုုိတဲ့ မူဝါဒဟာ ၁ ႏွစ္ျပည့္လာခ်ိန္မွာေတာ့ တုုိင္းရင္းသားေတြဘက္က ေမးခြန္းထုုတ္စရာေတြ ျဖစ္လာေနပါတယ္။ အန္အယ္လ္ဒီ အစုုိးရ စတင္ တာဝန္ယူခ်ိန္မွာ တုုိင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြကုုိ တုုိင္းရင္းသားႏုုိင္ငံေရး ပါတီေတြက အမတ္ေတြကိုု ခန္႔အပ္ႏုုိင္ေပမယ့္လည္း မခန္႔ဘဲ အန္အယ္လ္ဒီ အမတ္ေတြကိုုသာ အဓိကထား ခန္႔အပ္ခဲ့တာေၾကာင့္ ရခုုိင္တုုိင္းရင္းသား ႏုုိင္ငံေရးပါတီတခ်ဳိ႕က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ တင္ေျမႇာက္တဲ့ေန႔မွာ လႊတ္ေတာ္ထဲက ထြက္သြားၿပီး ဆႏၵျပတာမ်ဳိး လုုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ရခိုုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ လူမ်ဳိးစုု ပဋိပကၡေတြနဲ႔ပတ္သက္လုုိ႔ ကုုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကုုိဖီအာနန္ ဦးေဆာင္တဲ့ ရခိုုင္ျပည္နယ္ စုုံစမ္းေရးေကာ္မရွင္ကုုိ ဖြဲ႕စည္းခဲ့တာေၾကာင့္လည္း ရခိုုင္တုုိင္းရင္းသားေတြဘက္က အႀကီးအက်ယ္ ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကပါေသးတယ္။
အလားတူပါပဲ။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ တုုိက္ပြဲေတြအတြက္ အစုုိးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ဘက္က တိတ္ဆိတ္ေနလြန္းတာေၾကာင့္ ကခ်င္တုုိင္းရင္းသားေတြဘက္က အစုုိးရကုုိ မယုုံမၾကည္ျဖစ္လာေနပါတယ္။ မတ္လ ၂၈ ရက္ေန႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ရဲ႕ ကခ်င္ျပည္နယ္ ခရီးစဥ္မွာလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္က ပင္လုုံစာခ်ဳပ္မွာ တုုိင္းရင္းသား အားလုုံး မပါဝင္လိုု႔ ပုုံေသစြဲကုုိင္လုုိ႔မရဘူးလိုု႔ ေျပာဆုုိခဲ့အေပၚ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႕ KIO ရဲ႕ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ ဗိုုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ ေျပာဆုုိခ်က္အေပၚ သေဘာမက်စရာ၊ ပင္လုုံ အႏွစ္သာရဟာ ေမးခြန္းထုုတ္စရာပဲလုုိ႔ မွတ္ခ်က္ေပးထားပါတယ္။ ဒါေတြကိုုၾကည့္ရင္ ကခ်င္တုုိင္းရင္းသားေတြအေနနဲ႔ အန္အယ္လ္ဒီအစုုိးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္အေပၚ သံသယတုုိးပြားေနတာမိုု႔ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရးဟာ ရင္ေမာစရာ ျဖစ္လာေနပါတယ္။
မြန္တုုိင္းရင္းသားေတြဘက္ကုုိလည္း ၾကည့္ရင္ မြန္ျပည္နယ္ ေခ်ာင္းဆုုံတံတားကုုိ ဗိုုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း တံတားအျဖစ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္က အဆုုိတရပ္ တင္သြင္းသတ္မွတ္ ခဲ့တာေၾကာင့္ မြန္တုုိင္းရင္းသားေတြက ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပေနၾကတယ္။ အန္အယ္လ္ဒီ အစိုုးရ လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႔ ဌာေန တုုိင္းရင္းသားေတြ လိုုလားတဲ့ နာမည္ကိုု မေပးဘဲ လႊတ္ေတာ္ကေန အတင္းတံတားအမည္ သတ္မွတ္ခ်က္ဟာ အန္အယ္လ္ဒီအေပၚ မြန္တုုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ယုုံၾကည္မႈ က်ဆင္းေစတယ္လိုု႔ ဆုုိပါတယ္။
အန္အယ္လ္ဒီ အစုုိးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ ၁ ႏွစ္ျပည့္လာခ်ိန္မွာ တုုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ အန္အယ္လ္ဒီအၾကား အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရးဟာ အေတာ္ကုုိ ယိုုယြင္းလာေနတယ္လုုိ႔ ႏုုိင္ငံေရးေလ့လာ သုုံးသပ္သူေတြက ေျပာဆုုိ သုုံးသပ္ပါတယ္။
ဝန္ႀကီးလူမွန္ေနရာမွန္နဲ႔ ဗဟုုိဦးစီးစနစ္
အန္အယ္လ္ဒီ အစုုိးရမွာ အစုုိးရ၀န္ႀကီးေနရာေတြမွာ လူမွန္ေနရာမွန္မရွိဘဲ ဗဟုုိဦးစီးစနစ္နဲ႔ သြားေနတာေၾကာင့္ တုုိးတက္မႈ မရွိဘူးဆိုုတဲ့ ေဝဖန္မႈေတြလည္း ျမင့္တက္ေနပါတယ္။ ျမန္မာ့အေရးေလ့လာသုုံးသပ္သူ ဦးေအာင္ႏုုိင္ဦးက အန္အယ္လ္ဒီ အစုုိးရဟာ အမ်ဳိးသားညီညြတ္ေရး ညႊန္႔ေပါင္းအစုုိးရသာ ျဖစ္သင့္ေပမယ့္လည္း တကယ္တမ္း လက္ေတြ႕မွာေတာ့ အဲဒီလိုု ျဖစ္မလာခဲ့တဲ့အတြက္ မေအာင္ျမင္မႈေတြ ရွိေနတယ္လိုု႔ သုုံးသပ္ေျပာဆိုုပါတယ္။
ႏုုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ေမာင္းႏွင္အားျဖစ္တဲ့ စီမံကိန္းနဲ႔ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး ရာထူးနဲ႔ စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ႀကီးရာထူး တာဝန္ယူထားသူေတြအေနနဲ႔လည္း ၁ ႏွစ္အတြင္းႏုုိင္ငံ့ စီးပြားေရး ေကာင္းမြန္လာေအာင္ လုုပ္ျပႏုုိင္ျခင္းမရွိတဲ့အတြက္ လူမွန္ ေနရာမွန္ မဟုုတ္ဘူးဆုုိတဲ့ ေဝဖန္မႈေတြ ရွိေနျပန္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တုုိင္းေဒသႀကီး/ ျပည္နယ္ အစုုိးရ၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြအေနနဲ႔ ျပည့္ျပည့္ဝဝ လုုပ္ပုုိင္ခြင့္မရွိဘဲ ဗဟုုိကိုု တင္ျပ လုုပ္ကုုိင္ေနရတာေၾကာင့္ တုုိးတက္မႈ နည္းတယ္ဆုုိတဲ့ သုုံးသပ္မႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ပါတီနဲ႔ အစုုိးရ မကြဲျပားမႈေတြအေပၚမွာလည္း ေဝဖန္မႈေတြ ျမင့္တက္ေနပါတယ္။ အန္အယ္လ္ဒီပါတီ ဗဟုုိအလုုပ္အမႈေဆာင္ ဦးဝင္းထိန္က အစုုိးရ ဝန္ႀကီးေတြ ခန္႔အပ္မႈ၊ ထုုတ္ပယ္မႈေတြမွာ ေခၚယူေျပာဆိုု ညႇိႏႈိင္းတာေတြ၊ မွတ္ခ်က္ေပး ေျပာဆိုုတာေတြေၾကာင့္ ပါတီနဲ႔ အစုုိးရ မကြဲျပားဘူး ဆုုိၿပီး ႏုုိင္ငံေရးအသုုိင္းအ၀ုုိင္းမွာ ေျပာဆုုိေဝဖန္ေနခဲ့ၾကတာပါ။ စုုိက္ပ်ဳိးေရး၊ ေမြးျမဴေရးနဲ႔ ဆည္ေျမာင္းဒုုဝန္ႀကီး ေဒါက္တာထြန္းဝင္း ရာထူးက ဖယ္ရွားမႈ၊ မြန္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးမင္းမင္းဦး ရာထူးက ႏုုတ္ထြက္မႈေတြမွာ အန္အယ္လ္ဒီပါတီ ဗဟုုိအလုုပ္အမႈေဆာင္ ဦးဝင္းထိန္နဲ႔ ပါတီ ဗဟုုိအလုုပ္အမႈေဆာင္ေတြဟာ အဓိက အခန္းက႑ကေန ပါဝင္ခဲ့တာကိုု ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။
အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ တုုိက္ဖ်က္ေရး
အန္အယ္လ္ဒီ အစုုိးရလက္ထက္မွာ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈတုုိက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုုိ႔ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ အေတာ္ကုုိ အားနည္းလြန္းလွပါတယ္။ အစုုိးရ အဖြဲ႕အစည္း ၁ ခုုျဖစ္တဲ့ အဂတိလုုိက္စားမႈ တုုိက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္မွာလည္း အဖြဲ႕ဝင္အသစ္ေတြ ခန္႔အပ္တာမ်ဳိးမရွိဘဲ ယခင္ လူေဟာင္းေတြကုုိသာ ဆက္လက္ခန္႔ထားတာ ေတြ႔ရတဲ့အျပင္ အေရးယူမႈ အပုုိင္းမွာလည္း အေတာ္ကုုိ အားနည္းလွပါတယ္။ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လိုု႔ ႏုုိင္ငံေတာ္အတုုိင္ပင္ခံ ပုုဂၢဳိလ္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ထံ တုုိက္႐ိုက္ တုုိင္ၾကားႏုုိင္တဲ့ အြန္လုုိင္းစာမ်က္ႏွာ ဝန္ေဆာင္မႈကိုု ဖြင့္လွစ္ခဲ့ေပမယ့္လည္း အစုုိးရ တခုလုုံးအေနနဲ႔ ၿခဳံငုုံၾကည့္ရင္ေတာ့ ျခစားမႈေတြအေပၚ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈ ထင္သာျမင္သာ မရွိတာကုုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ အန္အယ္လ္ဒီ ဗဟုုိအလုုပ္အမႈေဆာင္ ဦးဉာဏ္ဝင္းကေတာ့ သိပ္မၾကာခင္ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လိုု႔ အစုုိးရက လုုပ္ေဆာင္သြားမယ္လိုု႔ မီဒီယာအင္တာဗ်ဴးတခုမွာ ေျပာဆုုိထားပါတယ္။ အစုုိးရ ေခါင္းေဆာင္ပုုိင္းမွာေတာ့ ျခစားမႈ ကိစၥမ်ဳိး မၾကားရဘူးဆုုိတဲ့ ေဝဖန္သုုံးသပ္မႈေတြလည္း ရွိပါတယ္။
ဒီမုုိကေရစီနဲ႔လူ႕အခြင့္အေရး
အန္အယ္လ္ဒီ အစုုိးရအေနနဲ႔ ဒီမုုိကေရစီနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရးကုုိ ျမႇင့္တင္ေပးမယ့္ အစုုိးရအျဖစ္ အမ်ားက ေမၽွာ္လင့္ထားခဲ့ေပမယ့္လည္း လက္ေတြ႕မွာ ဒီမုုိကေရစီနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရး ျမႇင့္တင္မႈ အေတာ္ကိုု ေႏွးေကြးတယ္လိုု႔ ႏုုိင္ငံေရး ေလ့လာ သုုံးသပ္သူေတြက ဆုုိပါတယ္။
လတ္တေလာ ႏုုိင္ငံတဝန္းမွာ ႏုုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားမႈ ၂၅၀ ေလာက္ ရွိေနၿပီး ၉၀ ဝန္းက်င္ေလာက္ ေထာင္ဒဏ္က်ခံေနရေၾကာင္း၊ အမႈရင္ဆုုိင္ေနရသူေတြလည္း မ်ားျပားစြာရွိေနေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ လယ္သိမ္းခံရလိုု႔ လယ္ယာေျမျပန္လည္ရရွိေရးအတြက္ တုုိက္ပြဲဝင္ရင္း အမႈရင္ဆုုိင္ေနရသူ မ်ားျပားေၾကာင္း AAPP အဖြဲ႕ရဲ႕ ထုုတ္ျပန္ခ်က္ေတြအရ သိရွိရပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒ ၆၆(ဃ) နဲ႔ အေရးယူခံရမႈေတြ မ်ားျပားလာတဲ့အျပင္ အစုုိးရနဲ႔ တပ္မေတာ္ကိုုယ္တုုိင္က ၆၆(ဃ) ကိုု ႏုုိင္ငံေရး လက္နက္သဖြယ္ အသုုံးျပဳလာတာေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ၆၆(ဃ) ပယ္ဖ်က္ေပးဖုုိ႔ ေတာင္းဆုုိမႈေတြကုုိလည္း အန္အယ္လ္ဒီ အစုုိးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္က မ်က္ကြယ္ျပဳထားပါတယ္။
အလားတူပါပဲ။ အစုုိးရအေနနဲ႔ လြတ္လပ္တဲ့ ပုုဂၢလိက သတင္းမီဒီယာေတြအေပၚမွာလည္း ဆက္ဆံမႈနည္းပါးလွၿပီး ပုုဂၢလိမီဒီယာေတြ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ လုုပ္ေဆာင္မႈ နည္းပါးေန ပါတယ္။ ယခင္ စစ္အစုုိးရ အသုုံးျပဳခဲ့တဲ့ အစုုိးရမီဒီယာ ဝါဒျဖန္႔ခ်ိေရး ယႏၲရားကိုု အန္အယ္လ္ဒီအစုုိးရ လက္ထက္မွာ အႀကီးအက်ယ္ ဆက္လက္ အသုုံးခ်ေနတာကလည္း ဒီမုုိကေရစီနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရးကုုိ အားမေပးမႈအျဖစ္ ႐ႈျမင္ခံေနတာပါ။
အေထြေထြ ကုုန္ေစ်းႏႈန္းျမင့္တက္ျခင္း
အန္အယ္လ္ဒီ အစုုိးရသစ္လက္ထက္မွာ စီးပြားေရး အေတာ္ကုုိက်ပ္တည္းလွၿပီး အေထြေထြကုုန္ေစ်းႏႈန္း ျမင့္တက္မႈေတြ အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္ေပၚလာေနပါတယ္။ အေမရိကန္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုုိ႔မႈ ဖယ္ရွားလိုုက္ႏုုိင္ေပမယ့္လည္း ျမန္မာ့စီးပြားေရး တုုိးတက္လာျခင္းမရွိဘဲ အေထြေထြကုုန္ေစ်းႏႈန္း ျမင့္တက္လာတာေၾကာင့္ ၁ ႏွစ္အတြင္း ျပည္သူလူထုု ပိုုမုုိက်ပ္တည္းလာေနပါတယ္။ ၂၀၁၆ ခုုႏွစ္ ကုုန္ေစ်းႏႈန္းေတြနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ ၁ ႏွစ္ျပည့္လာခ်ိန္ ၂၀၁၇ ခုုႏွစ္မွာ ကုုန္ေစ်းႏႈန္း အားလုုံးက ၃၀ ရာခိုုင္ႏႈန္း ျမင့္တက္သြားခဲ့ပါတယ္။ ေငြလဲႏႈန္း မတည္ၿငိမ္တာ၊ စက္သုုံးဆီေစ်းႏႈန္းေတြ ျမင့္တက္လာတာ၊ အစုုိးရ လုုပ္ထုုံးလုုပ္နည္းေတြ မၾကာခဏ ေျပာင္းလဲတာ၊ စီးပြားေရးမူဝါဒ မတည္ၿငိမ္တာေတြေၾကာင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဟာ ၁ ႏွစ္အတြင္း အေတာ္ကုုိ ကတိမ္းကပါး ျဖစ္ေစခဲ့တယ္လိုု႔ စီးပြားေရး ေလ့လာသုုံးသပ္သူေတြက ဆုုိၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ႏုုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈအပိုုင္းမွာလည္း အေတာ္ကိုု က်ဆင္းၿပီး အစုုိးရဘတ္ဂ်က္မွာလည္း လိုုေငြျပေနဆဲ ျဖစ္တယ္လိုု႔ အစုုိးရထုုတ္ျပန္ခ်က္ေတြအရ သိရပါတယ္။
သိမ္းဆည္းေျမယာမ်ား မူလပုုိင္ရွင္ထံ ျပန္လည္ ေပးအပ္ျခင္း
အန္အယ္လ္ဒီအစုုိးရ လက္ထက္မွာေတာ့ သိမ္းဆည္းေျမယာအမ်ားစုုကိုု မူလ ပိုုင္ရွင္ေတြထံကိုု ျပန္လည္လႊဲေျပာင္းေပးအပ္တာေတြကုုိ အရွိန္အဟုုန္ျမႇင့္ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ မူလပိုုင္ရွင္ေတြကုုိ ေသခ်ာစိစစ္ၿပီး ျပန္လည္ထုုတ္ေပးေနရာမွာ အခုုဆိုုရင္ လယ္ယာေျမ သိန္းခ်ီ မူလပိုုင္ရွင္ေတြထံကိုု ျပန္လည္ ေပးအပ္ေနတာလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။ အန္အယ္လ္ဒီ အစုုိးရသစ္ လက္ထက္မွာေတာ့ ေျမသိမ္းမႈေတြ လုုံး၀နီးပါး မၾကားရေတာ့တာမိုု႔ အစုုိးရသစ္ရဲ႕ ရွားပါးတဲ့ ေအာင္ျမင္မႈေတြထဲက ၁ ခုုုလုုိ႔ ဆုုိႏုုိင္ပါတယ္။
သူတိုု႔အျမင္…
ဦးဥာဏ္၀င္း၊ အန္အယ္လ္ဒီ ဗဟုုိအလုုပ္အမႈေဆာင္
“က်ေနာ္တို႔က ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ၿပီဆိုတဲ့ စကားလံုးအတုိင္းကို ႀကဳိးစားတာ၊ ႀကဳိးစားေတာ့ ခုအခ်ိန္အထိ ေျပာရရင္ အေျပာင္းအလဲေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနတယ္။ ေကာင္းမြန္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္”
ဦးေအာင္သူၿငိမ္း၊ ျမန္မာ့ႏုုိင္ငံေရး ေလ့လာသုုံးသပ္သူ
“အခုအေနအထားမွာ တႏွစ္ျပည့္လာတဲ့အထိ အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရ ဘယ္ကို သြားမယ္ ဘယ္လိုဘယ္ပုံ သြားမလဲဆိုတဲ့ Vision ေပါ့။ ေမၽွာ္မွန္းခ်က္လည္း မေတြ႔ရေသးဘူးဆိုတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္”
သာလြန္ေဇာင္းထက္