သူ႔လူကုိယ့္ဘက္သား [သရ၀ဏ္ (ျပည္)]

၂၀၁၆ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းတြင္ တက္လာမည့္အစိုးရအတြက္ စိန္ေခၚမႈမ်ားစြာ၊ အခက္အခဲမ်ားစြာက ေစာင့္ၾကိဳေန သည္။ ထိုအခက္အခဲမ်ားထဲမွတခုမွာ အစိုးရယႏၱယားအတြင္း ယခင္အစိုးရမွ ထည့္သြင္းျမွဳပ္ႏံွသြားသည့္ ပဥၥမံတပ္သားမ်ားျဖစ္သည္။ ထိုပဥၥမံတပ္သားမ်ားသည္ အသြင္အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ေနရာယူထားျပီးျဖစ္သည္။ အစိုးရ အဖဲြ႕အတြင္း ပထမဆံုးေျခကုပ္ယူသြားျပီးေသာ ရာထူးေနရာမ်ားမွာ ေရြးေကာက္ပဲြမတိုင္ခင္ ခုနစ္လခန္႔ကမွ အခိ်န္ကိုက္ခန္႔အပ္ခဲ့သည္ အၿမဲတမ္းအတြင္း၀န္(Permanent Secretary)ဟူေသာ
ရာထူးျဖစ္သည္။ ထိုရာထူး သည္ ဒု၀န္ၾကီး၏ေအာက္တဆင့္၊ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္၏အထက္ျဖစ္သည္။ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္၏ရာထူးမွာ တလလွ်င္ က်ပ္ငါးသိန္းရျပီး အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္၏ လစာမွာ တလလွ်င္ က်ပ္ခုနစ္သိန္းျဖစ္သည္။ ထိုအျမဲ တမ္းအတြင္း၀န္ရာထူးသည္ အဂၤလိပ္ေခတ္ႏွင့္ ဦးႏု၏ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီအစိုးရေခတ္တြင္ပါ က်င့္သံုးခဲ့ေသာ ရာထူးျဖစ္ျပီး ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဦးေန၀င္းဦးေဆာင္၍ တပ္မေတာ္မွ အာဏာသိမ္းအျပီးတြင္ ဖ်က္သိမ္းခဲ့ေသာရာထူး ျဖစ္သည္။ အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ရာထူး၏သေဘာတရားမွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္တြင္ ၀န္ၾကီးမ်ားသည္ ငါးႏွစ္တခါ အႏိုင္ရ ပါတီမွခန္႔အပ္သျဖင့္ တက္လာလိုက္ ဆင္းသြားလိုက္ျဖစ္ေနရာတြင္ ၀န္ၾကီးဌာနကို ထိန္းေက်ာင္း ေမာင္းႏွင္ႏုိင္မည့္ လူေဟာင္းတဦး ရာထူးတြင္အၿမဲရိွေနပါက အရိွန္အဟုန္မပ်က္ လုပ္ငန္းမ်ားကို ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္၊ မျပီးျပတ္ေသးေသာ စီမံကိန္းမ်ားကိုေပၚလစီပိုင္းအရ ဆက္လက္ ကိုင္တြယ္သြားႏိုင္၊ စီမံခန္႔ခဲြမႈ ခါးဆက္ျပတ္မသြားရန္ျဖစ္၍ မူရင္းရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ေကာင္းမြန္သည္ဟု ဆိုရေပ မည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ရာထူးကိုခန္႔ေသာအခါ မေကာင္းကြက္နွစ္ခုရိွေန သည္ဟု ထင္ျမင္မိသည္။ ပထမအခ်က္မွာ လူကိစၥျဖစ္သည္။ အဂၤလိပ္အစိုးရလက္ထက္ႏွင့္ ဦးႏုအစိုးရလက္ထက္ မ်ားတြင္ အျမဲတမ္းအတြင္း ၀န္ရာထူးကို အမ်ားအားျဖင့္ အရပ္သားထဲမွ ကြ်မ္းက်င္ပညာရွင္မ်ားသာ ခန္႔အပ္ခံရ ေလ့ရိွသည္။ အိုင္စီအက္(စ္)ဘဲြ႕ရ စေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဘက္ ကြ်မ္းက်င္သူမ်ား၊ သက္ဆိုင္ရာနယ္ပယ္တြင္ အေတာ္ဆံုးေသာပညာရွင္မ်ားကိုသာ မ်က္ႏွာမလိုက္ပဲ လူမွန္ေနရာမွန္ခန့္ထားခဲ့ၾကသည္။ ထို႔အျပင္ အဂၤလိပ္ အစိုးရႏွင့္ ဦးႏုအစိုးရလက္ထက္က ယခုလို၀န္ၾကီးဌာနမ်ားလိုသည္ထက္ပို၍ မေဖာင္းပြေသးေပ။ ဒု၀န္ၾကီးဆို သူမ်ားလည္း ယခု ေခတ္လိုတဌာနတြင္ ႏွစ္ေယာက္ႏႈန္းမရိွေပ။ ယခုအခါ ၀န္ၾကီးတဦး၊ ဒု၀န္ၾကီးနွစ္ဦး၊ အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္၊ ဒုညႊန္ခ်ဳပ္၊ ဦးေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး၊ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး၊ ဦးစီးမွဴး၊ ဒုဦးစီး စသည္ျဖင့္ ကိစၥတခုျပီးဖို႔ တသီတတန္းၾကီးစားပဲြမ်ားစြာကို ၾကိဳးနီစနစ္ျဖင့္ ျဖတ္သန္းရေပဦးမည္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လက္ထက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏၀န္ၾကီးဌာနအသီးသီးတြင္ အရာရိွပိုင္းသည္ တပ္မေတာ္မွ ေျပာင္းေရႊ႕လာသူေတြ သာမ်ားခဲ့သည္။ ညႊန္ခ်ဳပ္၊ ဒုညႊန္ခ်ဳပ္ဆိုေသာရာထူးကို တပ္မွ ေျပာင္းေရႊ႕လာေသာ မိုးက်ေရႊကိုယ္မ်ားကိုသာ ေပးအပ္ခန္႔ထားခဲ့တာမ်ားသည္။ ထိုသူမ်ားသည္ လုပ္ငန္းပိုင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ သက္ဆိုင္ရာနယ္ပယ္တြင္ အေတာ္ဆံုးလူမ်ားဟု ေသခ်ာေပါက္မေျပာႏိုင္ေသာ သူမ်ားသာမ်ားပါသည္။ အျမဲတမ္း အတြင္း၀န္ရာထူးမ်ား ေပၚေပါက္လာေသာအခါ မည္သူေတြကို ရာထူးခန္႔ထားခဲ့ပါသနည္း။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္တြင္လက္ရိွ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္မ်ားကိုသာ ရာထူးတဆင့္တိုးကာ အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ဟူ၍ ခန္႔ထားခဲ့ျခင္းျဖစ္ရာ ထိုသူမ်ား သည္ တပ္မွလာေသာသူမ်ား၊ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ဖံြ႕ျဖိဳးေရးပါတီႏွင့္ အလြန္နီးစပ္သူမ်ားသာျဖစ္သည္။ ေသခ်ာသည္က NLD ပါတီကို ေထာက္ခံေသာ မည္သည့္ပုဂၢိဳလ္တဦးတေယာက္မွ် အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ ရာထူးကို မဆိုထားႏွင့္ လက္ေထာက္ညႊန္ၾကားေရးမွဴးရာထူးကိုပင္ ရခဲ့ျခင္းမရိွခဲ့ေခ်။ ေသခ်ာသည္ကေတာ့ အျမဲတမ္း အတြင္း၀န္အားလံုးသည္ တပ္မေတာ္သားေဟာင္းမ်ား (သို႔မဟုတ္)ၾကံ့ခိုင္ ေရးပါတီႏွင့္နီးစပ္သူမ်ား ျဖစ္သည္။ ရာထူးခန္႔ထားရာတြင္ လူမွန္ေနရာမွန္ျဖစ္မႈထက္ ရိွျပီးသားလူမ်ားကို တဆင့္တိုးရာထူးေပးလိုက္ ျခင္းက မ်ားသည္။ တပ္မေတာ္မွလာေသာသူသာမ်ားေပသည္။ ဤသည္က ေထာက္ျပစရာ အေၾကာင္း တခ်က္ျဖစ္သည္။
ဒုတိယေထာက္ျပလိုေသာအခ်က္မွာ ရာထူးခန္႔အပ္လိုက္ေသာ အခိ်န္ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းအုပ္စိုးခဲ့ေသာ ေတာင္လွန္ေရးေကာင္စီႏွင့္မဆလပါတီ (၂၆)ႏွစ္သက္တမ္းအတြင္းမွာလည္း အျမဲတမ္းအတြင္း ၀န္ရာထူးကို အသက္မသြင္းခဲ့၊ ဗိုလ္ခ်ပ္မွဴးၾကီးေစာေမာင္ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးသန္းေရႊအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ န၀တ၊ နအဖသက္တမ္း (၁၉၈၈ မွ ၂၀၁၀) အတြင္းမွာလည္း အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ဟူ၍ ၀န္ၾကီးဌာနမ်ားမွာမရိွခဲ့။ အရပ္သားအစိုးရဟု ေၾကြးေၾကာ္ကာတက္လာေသာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ၏ ပထမေလးႏွစ္သက္တမ္း (၂၀၁၀-၂၀၁၄)တြင္လည္း အျမဲတမ္း အတြင္း၀န္ဟူ၍မရိွခဲ့။ ၂၀၁၅ သို႔ေရာက္လာျပီး ႏုိ၀င္ဘာလတြင္ ေရြးေကာက္ပဲြၾကီးက်င္းပေတာ့ မည္ဟု ေသခ်ာသြားေသာအခါ NLD ပါတီႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ လူထုေထာက္ခံမႈ အားေကာင္းေန ေသာအခါ လႊတ္ေတာ္တြင္ အခ်ဳိးက်ကိုယ္စားျပဳစနစ္(PR) က်င့္သံုးျခင္းမျပဳရန္ လႊတ္ေတာ္က ဆံုးျဖတ္ လိုက္ေသာအခိ်န္ ေရြးေကာက္ပဲြက်င္းပရန္ ခုနစ္လမွ်ပဲ က်န္ေတာ့သည့္အခိ်န္တြင္မွ ရုတ္တရက္ေကာက္ကာ ငင္ကာ အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ရာထူးခန္႔ထားဖို႔ စီစဥ္လာျခင္းသည္ တိုက္ဆိုင္မႈေတာ့ မဟုတ္ေပ။ အဂၤလိပ္ ေခတ္က က်င့္သံုးခဲ့ေသာစနစ္တခုကို (၅၃)ႏွစ္လံုးလံုး ေမ့ေလ်ာ့ေနျပီး ယခုမွေကာက္ကာငင္ကာ သတိရ လာျခင္းမွာ ေသြးရိုးသားရိုးဟုတ္မဟုတ္ သံသယျဖစ္လာလွ်င္ျဖစ္သူမွာ မလြန္ဟုေျပာရေပမည္။ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရတက္လာလာျခင္း ထိုစနစ္ကိုအေကာင္ အထည္ေဖာ္ခဲ့လွ်င္ ယုတၱိရိွေသး၏။ အစိုးရသက္တမ္းကုန္ကာ နီးမွ ထိုရာထူးေနရာတီထြင္ဖို႔ အၾကံရလာျခင္းကား အံ့ဖြယ္သရဲရိွလွ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ဤကိစၥသည္ မီးဇာကုန္ ဆီခန္းေတာ့မည့္ အစိုးရအဖဲြ႕တဖဲြ႕အေနႏွင့္ မိမိဘက္ေတာ္သားမ်ားကို ၀န္ၾကီးဌာနအားလံုး၏အေရးပါေသာ ၀န္ထမ္းအၾကီးဆံုးရာထူးမ်ားတြင္ အတြင္းလူအျဖစ္ ထည့္သြင္းေနရာခ် ထားျခင္းလားဟု ေတြးေတာမိပါသည္။
ကြ်န္ေတာ္ကဲ့သို့ ေတြးေတာမိသူမွာ NLD ပါတီမွ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာျမတ္ဥာဏစိုး ျဖစ္ဟန္ရိွသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ရာထူးမ်ား တီထြင္ခန္႔အပ္ရန္ အစိုးရကလႊတ္ ေတာ္တြင္ တင္သြင္းအတည္ျပဳခ်က္ယူစဥ္က ေဒါက္တာျမတ္ဥာဏစိုးသည္ အေရးၾကီးအဆိုတင္သြင္းကာ ထိုရာထူးခန္႔ထားမႈစနစ္ကို ကန္႔ကြက္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၅ ဧျပီလ ၈ ရက္က လႊတ္ေတာ္တြင္ အေရးၾကီးအဆိုတင္သြင္းရာ၌ ''ဒီအျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ရာထူးခန့္ထားေရး အဆိုကိုကန္႔ကြက္ရတဲ့ အေၾကာင္း ရင္းႏွစ္ခ်က္ရိွပါတယ္။ ပထမအခ်က္ေျပာခ်င္တာကာ ဒီအျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ဆိုတဲ့ရာထူးကို ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ မတိုင္မီမွာ မခန္႔အပ္ဖို႔ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကို တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။ ဒုတိယအေၾကာင္းကေတာ့ အဲဒိ ရာထူးေတြကိုခီ်းျမွင့္မယ့္ လစာေငြစနစ္ဟာ တည္ဆဲျပည္သူ႔၀န္ထမ္းစည္းမ်ဥ္းေတြနဲ႔ မညီညြတ္ပါဘူး''ဟု ေထာက္ျပကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။ အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ (PS) ရာထူးပိုင္ရွင္သည္ တလလွ်င္ လစာေငြက်ပ္ခုနစ္သိန္း ရရိွမည္ျဖစ္သည္။ ေဒါက္တာျမတ္ဥာဏစိုးက ''အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ရာ ထူးခန္႔ထားမႈေၾကာင့္ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ပိုမ်ားလာျပီး ဗ်ဴရိုကေရစီယႏၱယားမွာ ၾကဳိးနီစနစ္ ပိုျပီးထြန္းကားလာမွာမို႔ အျပင္းအထန္ကန္႔ကြက္ပါတယ္'' ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၾကံ့ခိုင္ေရးအမတ္အမ်ားစုျဖစ္ေနေသာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ထိုအဆို ကို အတည္ျပဳခဲ့ပါသည္။ ယခုအခါ ျမန္မာအစိုးရ၀န္ၾကီးဌာန အသီးသီးတြင္ အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ဆိုေသာ ရာထူးမ်ား တည္ရိွေနျပီျဖစ္သည္။ ထိုသူမ်ားသည္ အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ရာထူးကိုမရရိွမီ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ရက္သတၱေျခာက္ပတ္ခန္႔ သင္တန္းတက္ခဲ့ရသည္ဆို၏။ တလခဲြခန္႔ အျမန္သင္တန္းႏွင့္ခန္႔ခဲ့ေသာ ရာထူးျဖစ္ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ NLD မွတက္လာေသာ အစိုးရအဖဲြ႕သည္ ၀န္ၾကီးႏွင့္ ဒု၀န္ၾကီးအသစ္မ်ားကို ခန္႔အပ္လိုက္ ေသာ္လည္း ယခင္အစိုးရခ်န္ထားခဲ့ေသာ အျမဲတမ္း အတြင္း၀န္မ်ားက ရိွျမဲႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းမ်ား၏ရာထူးအၾကီးဆံုး ေသာေခါင္းေဆာင္မ်ားအျဖစ္ က်န္ရိွေနမည္ျဖစ္သည္။ ဤကား ပထမပဥၥမံတပ္သားေပတည္း။
ဒုတိယအတြင္းလူမ်ားကား ရိွေသးသည္။ ထိုလူမ်ားကား ျပည္နယ္အစိုးရႏွင့္ တိုင္းေဒသၾကီးအစိုးရအဖဲြ႕ အတြင္းေရးမွဴးမွာ သမၼတအသစ္က ခန္႔အပ္ခြင့္ရမည္မဟုတ္။ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၂၆၀ အရ တိုင္း ေဒသၾကီး (သို့မဟုတ္)ျပည္နယ္အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာနအၾကီး အမွဴးသည္ ရာထူးအေလ်ာက္ သက္တိုင္ရာတိုင္းေဒသၾကီး (သို့မဟုတ္) ျပည္နယ္အစိုးရအဖဲြ႕၏ အတြင္းေရးမွဴးျဖစ္သည္ဟု ေဖာ္ျပထား၏။ ဆိုလိုသည္မွာ တိုင္းအစိုးရ၊ ျပည္နယ္အစိုးရအဖဲြ႕၏ အသည္းႏွလံုးသဖြယ္ျဖစ္ေသာ အစိုးရအဖဲြ႕ အတြင္းေရးမွဴး သည္ ေရြးေကာက္ခံလည္းမဟုတ္၊ သမၼတက ခန္႔အပ္သူလည္းမဟုတ္ဘဲ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ခန့္အပ္ေသာ ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီးလက္ေအာက္ခံ တပ္မေတာ္သား တေယာက္ျဖစ္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ျပည္နယ္ ႏွင့္တိုင္း ၁၄ ခု၏အစိုးရအဖဲြ႕ ၁၄ ခုတြင္ တပ္မေတာ္မွလာေသာ လူ ၁၄ ေယာက္သည္ အစိုးရအဖဲြ႕အတြင္းေရး မွဴးေနရာတြင္ အလိုေလ်ာက္ ပါ၀င္ခြင့္ရေနမည္ျဖစ္သည္။ ထိုသူ ၁၄ ေယာက္သည္ NLD တင္ေျမွာက္ေသာ သမၼတက ေရြးခ်ယ္ခန္႔ထားသည္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ လက္တဲြအလုပ္လုပ္ရမည္ျဖစ္သျဖင့္ ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းအစိုးရ မ်ား၏ အတြင္းေရးသည္ ထိုသူမ်ားမွတဆင့္ တပ္မေတာ္သို႔ အျမဲတမ္းေပါက္ၾကားေနမည္ျဖစ္သည္။ ထိုသူ ၁၄ ဦးသည္လည္း ေရြးေကာက္ပဲြမွတက္လာေသာအစိုးရထက္ သူ၏မိခင္တပ္ရင္းျဖစ္ေသာ တပ္မေတာ္ကိုသာပို၍ သစၥာခံေပလိမ့္မည္။ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသၾကီး ၀န္ၾကီးခု်ပ္၏အမိန္႔အာဏာထက္သူ၏ တိုက္ရိုက္အလုပ္ရွင္ Boss ျဖစ္ေသာ ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီးကိုသာပို၍ အားကိုးမည္ျဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာနသည္ ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီးလက္ေအာက္တြင္ရိွျပီး ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီးမွာ တပ္မေတာ္မွလာ ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားသာ ျဖစ္ခြင့္ရိွေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ဤသည္ကား အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားတြင္ ေရာက္ရိွေနေသာ တပ္မေတာ္ဘက္မွ လူမ်ားျဖစ္သည္။ တရားစီရင္ေရး သည္လည္း ျမႇဳပ္ကြက္မ်ား ရိွေနပါသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ျပည္ေထာင္စုတရားသူၾကီးခ်ဳပ္ကို ခန္႔ရမည္။ သို႔ေသာ္ သမၼတသစ္တေယာက္တက္တိုင္း ျပည္ေထာင္စုတရားသူၾကီးခ်ဳပ္အသစ္တေယာက္က ခန္႔ခြင့္ရိွသည္ ေတာ့မဟုတ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ခန္႔ခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စုတရားသူၾကီးခ်ဳပ္ ဦးထြန္းထြန္းဦးသည္ အသက္(၇၀) မျပည့္မခ်င္း ရာထူးမွာျမဲေနမည္ဟု ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၀၃ တြင္ ပါရိွေပ၏။ ထိုျပည္ေထာင္စုတရား သူၾကီးခ်ဳပ္မွာလည္း ဤရာထူးတြင္ ဦးသိန္းစိန္က ခန္႔အပ္ခိ်န္တြင္ တပ္မေတာ္တြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ေနေသာ ဥပေဒပညာရွင္ျဖစ္သည္။ အရပ္သားဥပေဒ ပညာရွင္မ်ားစြာရိွသည့္အနက္ တပ္မေတာ္မွ ဥပေဒပညာ ရွင္တေယာက္ကို ျပည္ေထာင္စုတရားသူၾကီးခ်ဳပ္ရာထူးတြင္ ခန္႔အပ္လိုက္ျပီး ထိုရာထူးသည္ အသက္(၅၉)ႏွစ္ ရိွျပီျဖစ္ေသာ လက္ရိွတရားသူၾကီးခ်ဳပ္ အသက္ (၇၀)အထိ (သကၠရာဇ္ ၂၀၂၆ ခုႏွစ္အထိ) ဆက္လက္သက္ တမ္းရိွမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဖဲြ႕စည္းပံုတြင္ ျပ႒ာန္းထားျခင္းသည္လည္း တိုက္ဆိုင္မႈဟုတ္ဟန္မတူေပ။ တရား စီရင္ေရးတြင္ အၾကီးဆံုးရာထူးျဖစ္ေသာ တရားသူၾကီးခ်ဳပ္အား တပ္မေတာ္မွ ၾသဇာလႊမ္းမိုးႏိုင္မည့္သူကို ခန့္အပ္ထားခဲ့ျခင္းျဖင့္ တရားစီရင္ေရးမ႑ိုင္သည္ တပ္မေတာ္၏ ၾသဇာေအာက္သို႔ သြယ္၀ိုက္ေသာနည္းျဖင့္ သြတ္သြင္းလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တရားစီရင္ေရးမ႑ိဳင္သည္ ဘက္လိုက္မႈကင္းမကင္းမွာ ေမးခြန္း ထုတ္ဖြယ္ျဖစ္လာေပသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းမ်ားကို NLD က အေရးယူမႈ၊ ယခင္အစိုးရအဖဲြ႕၀င္ေဟာင္းမ်ားကို ျပည္သူလူထုက တရားစဲြဆိုေသာ ကိစၥမ်ားေပၚေပါက္ခဲ့လွ်င္ တရားစီရင္ေရးသည္ မည္သူ႔ဘက္က လိုက္မလဲဆို တာ ေစ့ေစ့ေတြးလွ်င္ ေရးေရးေပၚပါလိမ့္မည္။
ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္းက အဂၤလိပ္တို႔သည္ စစ္ရံႈး၍ ဆုတ္ခြာရေသာအခါ ကစဥ့္ကလ်ားအားလံုးထြက္ေျပး သည္မဟုတ္။ ေရွ႕မွဆုတ္သြားခိ်န္တြင္ ေနာက္ခ်န္တပ္ဖဲြ႕တဖဲြ႕ကိုထားခဲ့ျပီး ဆုတ္ခြာသူမ်ား ေဘးကင္းေစရန္ ေနာက္မွလိုက္လာသူမ်ားကို ဟန္႔တားသည့္နည္းဗ်ဴဟာကို သံုးခဲ့သည္။ ထိုဗ်ဴဟာအရ ေနာက္ခ်န္တပ္ဖဲြ႕သည္ ရန္သူမ်ားလိုက္မလာ ႏိုင္ေစရန္ တံတားမ်ားကို ဗံုးခဲြဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ေလာင္စာဆီကန္မ်ားကို မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ရန္သူ႔သတင္းကို မိမိတပ္ဖဲြ႕သို႔ အေၾကာင္းၾကားျခင္းစသည္တို႔ကို ရည္ရြယ္ခ်က္ရိွရိွလုပ္ခဲ့ေပ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ စစ္ကိုင္းတံတား၊ စစ္ေတာင္းတံတား စသည္တို႔ကို အဂၤလိပ္က ဗံုးခဲြဖ်က္ဆီးသြားျခင္းျဖစ္သည္။ ေရနံေခ်ာင္း၊ ေခ်ာက္ေရနံေျမမွ ေရနံတြင္းမ်ားကို သံုးမရေအာင္ အဂၤေတမ်ားေဖ်ာ္ေလာင္းျခင္း၊ မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ဧရာ၀တီ ျမစ္ထဲမွ သေဘၤာမ်ားကို နစ္ျမႇဳပ္ပစ္ျခင္းတို႔ကို ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ေနာက္မွလိုက္လာသူမ်ား အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ ေအာင္ျပဳလုပ္ၾက၏။ ရန္သူ႔တပ္ဖဲြ႕တြင္ မိမိအတြင္း လူမ်ားထည့္ကာ ရန္သူ႔သတင္းကို မျပတ္စံုစမ္းေထာက္ လွမ္းေန၏။
ယခုအခါ ေရြးေကာက္ပဲြႏိုင္၍ တက္လာမည့္အစိုးရအဖဲြ႕သည္လည္း ထိုနည္းဗ်ဴဟာဆန္ဆန္ျဖစ္ရပ္မ်ဳိးႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရဖြယ္ရိွ၏။ ကာကြယ္ေရး၊ ျပည္ထဲေရး၊ နယ္စပ္ေရးရာဟူေသာ လက္နက္ကိုင္၀န္ၾကီးဌာနသံုးခုကို တပ္မေတာ္မွ တိုက္ရိုက္ကိုင္တြယ္ျခင္းျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္၏။ က်န္ရိွေနေသးေသာ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ႏိုင္ငံ ေရးႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ ၀န္ၾကီးဌာနမ်ားမွာမူ NLD မွ စိတ္ၾကဳိက္ ခန္႔ထားေသာ ၀န္ၾကီးမ်ားလက္ေအာက္သို့ က်ေရာက္ေပေတာ့မည္။ ထိုဒဏ္ကိုကာျပန္ရန္အတြက္ မိုးက်ေရႊကိုယ္မ်ားကို အေရးပါေသာဌာနမ်ားတြင္ ဦးစီးမွဴး၊ ညႊန္မွဴး၊ လက္ေထာက္ညႊန္ခ်ဳပ္၊ ညႊန္ခ်ဳပ္မ်ားအျဖစ္ သြတ္သြင္းခန္႔အပ္ျပီးရံုသာမက ထိုသူမ်ားအထက္ တြင္ အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ဟူေသာ ရာထူးမ်ားကို ပါတီတြင္ ခန္႔ထားလိုက္ျပီျဖစ္သည္။ အစိုးရအဖဲြ႕ထဲတြင္ လည္း ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းေဒသၾကီး အစိုးရအဖဲြ႕ အတြင္းေရးမွဴး ၁၄ ေယာက္ ေနရာယူလိုက္ျပီျဖစ္သည္။ အသစ္ေရာက္လာေသာ အရပ္သား၀န္ၾကီးမ်ား ဘာေတြလုပ္ေနသည္၊ ဘာေတြလုပ္ေတာ့မည္၊ ဘာေတြၾကံ ေနသည္ဆိုျခင္းကို ထိုလူမ်ားမွတဆင့္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖံြ႕ၿဖိဳးေရးပါတီထိပ္ ပိုင္းေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ တပ္မေတာ္သည္ အခါမလပ္သတင္းရေနေတာ့မည္ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ အရပ္သား၀န္ၾကီးအသစ္တက္လာ ေသာေၾကာင့္ အ၀င္ရအထြက္ရခက္သြားေသာ ယခင္ခရိုနီအေဟာင္းမ်ားအတြက္ အျမဲတမ္းအတြင္း ၀န္မ်ားႏွင့္ အစိုးရအဖဲြ႕အတြင္းေရးမွဴးမ်ားသည္ တံခါးဖြင့္ေပးမည့္လမ္းေၾကာင္းမ်ား၊ ၀င္ေပါက္ထြက္ေပါက္မ်ား ျဖစ္လာ ေတာ့မည္ျဖစ္သည္။ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈႏွင့္ မယဥ္ပါးေသးေသာ ၀န္ၾကီး၊ ဒု၀န္ၾကီး အသစ္ၾကပ္ၾကြပ္မ်ား အတြက္ ထိုလူေဟာင္းၾကီးမ်ားက အဂတိလိုက္စားနည္း၊ ခြင္ဖန္နည္း၊ ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားရွာနည္း အေရးယူမခံရ ေအာင္ဥပေဒကို လက္တလံုးျခားလုပ္နည္းမ်ားကို နည္းေပးလမ္းျပလုပ္ေကာင္း လုပ္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ထိုအခါ ငါးႏွစ္သက္တမ္းျပည့္ေသာအခါ NLD ၀န္ၾကီးမ်ား၏ အားနည္းခ်က္အျပစ္အနာအဆာမ်ားသည္ ဆန့္က်င္ဘက္ ပါတီႏွင့္ တပ္မေတာ္လက္ထဲတြင္ ဖိုင္လ္တဲြျပီးသားအျပည့္အစံုျဖစ္ကာ သြားေလသူ ၀န္ၾကီးေဟာင္းမ်ားႏွင့္ NLD ၀န္ၾကီးမ်ားလည္း ဒီပုတ္ထဲကဒီပဲ အတူတူႏွင့္ အႏူႏူဇာတ္လမ္းျဖစ္လာေပလိမ့္မည္။
ထို႔ေၾကာင့္ NLD အစိုးရသစ္သည္ အလြန္သတိထားသင့္လွ၏။ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသၾကီးအစိုးရအဖဲြ႕ အတြင္းေရးမွဴးကို ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒအရ ခန္႔ထားျခင္းျဖစ္၍ ျငင္းရခက္သည္။ မလဲြမေသြလက္ခံရေပ မည္။ သို႔ေသာ္ အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ခန္႔ေသာကိစၥသည္ ဖဲြ႕စည္းပံုဥပေဒ အရခန္႔ျခင္းမဟုတ္၊ လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳ၍ခန္႔ျခင္းျဖစ္သျဖင့္ ထိုစနစ္ကို NLD လႊမ္းမိုးေသာ လႊတ္ေတာ္က ျပင္ဆင္ႏိုင္ပါ၏။ ျပည္ေထာင္စု တရားသူၾကီးခု်ပ္အသက္ (၇၀)အထိ လုပ္ခြင့္ျပဳထားေသာ သက္တမ္းျပ႒ာန္းခ်က္သည္လည္း ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္တြင္ ဆႏၵမဲတ၀က္ေက်ာ္ျဖင့္ ျပင္ဆင္၍ရေပ၏။ အေျခအေနကိုၾကည့္၍ အစိုးရအဖဲြ႕ အထိုင္က်သြား ျပီး တႏွစ္ခန္႔ၾကာလွ်င္ ျပင္သင့္က ျပင္ရပါမည္။
မျပင္ႏိုင္ေသးမီစပ္ၾကား အတူတကြအလုပ္လုပ္ၾကရေသာ္ မိမိႏွင့္ အလုပ္အတူလုပ္ေနသူမ်ားသည္ ကိုယ့္ဘက္ ပါခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနေသာ သူ႔ဘက္ကလူမ်ားျဖစ္သည့္ ကိုယ့္လူသူ႔ဘက္သားမ်ားျဖစ္သည္ကိုေတာ့ NLD အစိုးရျဖစ္လာေသာအခါ ေကာင္းေကာင္းသတိခ်ပ္ေစခ်င္ပါေၾကာင္း။
သရ၀ဏ္(ျပည္)