ဘီလ်ံခ်ီသည့္ ေက်ာက္စိမ္းကုန္သြယ္မႈရေငြမ်ား စစ္ဘက္ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ မူးယစ္ရာဇာမ်ား ထိန္းခ်ဳပ္ထားဟုဆို
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႀကီးမားလွသည့္ ေက်ာက္စိမ္း ကုန္သြယ္မႈကို စစ္ဘက္အထက္လႊာမ်ား၊ မူးယစ္ရာဇာမ်ားႏွင့္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈ၏ အဆိုးရြားဆုံး ေန႔ရက္မ်ားႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္သည့္ ခ႐ိုနီကုမၸဏီမ်ား ကြန္ရက္က လွ်ဳိ႕၀ွက္စြာ ခ်ဳပ္ကိုင္ေနေၾကာင္း Global Witness ၏ ၁၂လၾကာ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈက ေအာက္တိုဘာ ၂၃ တြင္ ေဖာ္ထုတ္လိုက္သည္။
ႏို၀င္ဘာ ၈ တြင္ျပဳလုပ္မည့္ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးကပ္လာစဥ္ Jade: Myanmar's Big State Secret ဟု အမည္ေပးထားေသာ အစီရင္ခံစာ ထြက္ေပၚခဲ႔သည္။ အစီရင္ခံစာတြင္ ပြင့္လင္းမွ်တေသာ အနာဂတ္ကာလတြင္ ေနရာမရေတာ့မည့္ အထက္တန္းလႊာမ်ားသည္ ေဒၚလာ ဘီလ်ံမ်ားစြာတန္ဘိုးရွိေသာ ေက်ာက္စိမ္းမွ ႏိုင္ငံေရး လာဘ္ေငြရရွိေနသည္ဟု ေဖာ္ျပသည္။ ယင္းသို႔ျဖစ္ေနမႈက ျမန္မာ အစိုးရအဖြဲ႕တြင္းမွ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အင္အားစုမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ မိတ္ဖက္မ်ား အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္တို႔အတြက္ က်ယ္ေလာင္ေသာ
သတိေပးေခါင္းေလာင္းသံ ျဖစ္သည္ဆိုသည္။
Global Witness ၏ အသစ္ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားႏွင့္ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ ေလ႔လာမႈအရ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေက်ာက္စိမ္း ထုတ္လုပ္မႈမွ ရရွိေသာတန္ဘိုးမွာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ တစ္ႏွစ္တည္းမွာပင္ အေမရိကန္ ၃၁ဘီလ်ံအထိရွိသည္။ ယင္းပမာဏမွာ ႏိုင္ငံ ဂ်ီဒီပီ၏ ထက္၀က္နီးပါးရွိၿပီး က်န္းမာေရး အသုံးစရိတ္၏ ၄၆ ဆပိုမ်ားေနသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေဒသခံျပည္သူလူထုမွာ အက်ဳိးေက်းဇူးမခံစားရေပ။
အာဏာရွင္ေဟာင္း ဦးသန္းေရႊႏွင့္ အာဏာရပါတီမွ အေရးပါေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ၀န္ႀကီးဦးအုံးျမင့္ႏွင့္ ဦးေမာင္သိမ္းအပါအ၀င္ အျခားေသာ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ား၏ မိသားစုမ်ားမွာ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းတြင္ အဓိက ပါဝင္ ပတ္သက္ေနသည္ကို အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။
ျမန္မာစစ္တပ္သည္ ယင္းတို႔၏လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ အရာရွိမ်ား ဦးစီးေသာ စီမံကိန္းတစ္ခုတို႔မွ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္း၏ အလြန္ႀကီးမားေသာ ေ၀စုကို ရယူေနသည့္တိုင္ အေမရိကန္က ပိတ္ဆို႔ထားေသာ မူးယစ္ရာဇာ ေ၀ဆူးက်န္မွာ ေရွ႕တန္းေရာက္ ကုမၸဏီမ်ား ကြန္ရက္ေနာက္ကြယ္ ႀကီးမားေသာ က႑တြင္ ပါ၀င္ေနသည္ဟု အစီရင္ ခံစာက ဆုိသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းသည္ ေခတ္သစ္ သမိုင္းတြင္ ခိုးယူခံရေသာ အႀကီးမားဆုံး သဘာ၀ရင္း ျမစ္ျဖစ္ႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းက အလြန္ျခားနားေသာ အရွိတရား တစ္ခုကို ထုတ္ေဖာ္ျပသေနသည္ဟု Global Witness မွ ဂ်ဴမန္ကပ္ဘာက ေျပာသည္။
“ဒီႀကီးမားတဲ့ လုပ္ငန္းကို ဆိုး၀ါးတဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း တစ္စုရယ္၊ အေမရိကန္က ပိတ္ဆို႔ထားတဲ႔ မူးယစ္ရာဇာေတြက ေသနတ္ေတြနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိတဲ့ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ ကိုယ္စားပိုင္ဆိုင္သူေတြရဲ႕ ေနာက္မွာ ဖုံးကြယ္ေနတဲ႔ အဲဒီ အထက္လႊာေတြဟာ ႀကီးမားတဲ႔လုပ္ငန္းရဲ႕ အေကာင္းဆုံးအပိုင္းကို ရယူေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ ေဒသခံျပည္သူေတြကေတာ့ ထိတ္လန္႔ဖြယ္ အလြဲသုံးစားလုပ္ခံေနရၿပီး သူတို႔ရဲ႕ သဘာ၀အေမြမွာ ေျခေထာက္ေအာက္မွ လိမ္ညာခိုးယူခံေနရပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းက ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေနေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္၏ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ ျပည္သူမ်ားအေပၚ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထိခိုက္ ေစလ်က္ရွိသည္။ ေက်ာက္စိမ္းတြင္းမ်ား ပတ္ပတ္လည္ရွိ အေျခအေနမ်ားမွာ ေသေစႏိုင္သည္အထိ အႏၱရာယ္ႀကီးမားေနၿပီး မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ ျပည့္တန္ဆာ လုပ္ငန္းမွာလည္း ပုံမွန္ရွိေနသည္။
ေက်ာက္စိမ္းတူးယူမည့္ ဂန္းမ်ား၊ စက္ယႏၱရားမ်ား၏ လမ္းတြင္ရွိေနသူမ်ားမွာ ေျမသိမ္းခံရျခင္း၊ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရျခင္း၊ အၾကမ္းဖက္ခံရျခင္းတို႔၏ အႏၱရာယ္ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ လူတစ္ဦးအတြက္ ေက်ာက္စိမ္းမွ တစ္ႏွစ္လ်င္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၁,၀၀၀ထိရရွိႏိုင္ေသာ္လည္း ေဒသခံမ်ားမွာ လုပ္ငန္းမွ စနစ္တက် ခြၽင္းခ်န္ပယ္ရွားခံေနရသည္။ အသက္ေမြးမႈ ဆုံး႐ႈံးျခင္းႏွင့္ ႀကီးမားသည့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးမႈက တည္ၿငိမ္မႈ မရွိေသာေဒသတြင္ ဆူပူမႈႏွင့္ မေက်နပ္မႈမ်ားကို မီးေမႊးေပးလ်က္ရွိသည္။
ေက်ာက္စိမ္းသည္ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ေကအိုင္ေအၾကား အျပင္းထန္ဆုံးေသာ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡကို ေမာင္းႏွင္လ်က္ရွိသည္။ ေက်ာက္စိမ္း လုပ္ငန္းက စစ္ပြဲတစ္ခုတြင္ ႏွစ္ဖက္ စလုံးအတြက္ ေငြေၾကးမ်ား ထုတ္ေပးလ်က္ရွိသည္။ ၂၀၁၁ခုႏွစ္ကတည္းက စခဲ႔ေသာ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ အသက္ဆုံး႐ႈံးခဲ႔ၿပီး လူ ၁၀၀,၀၀၀ခန္႔မွာ အိမ္ရာပစ္၍ ထြက္ေျပး ခဲ႔ရသည္။
အကယ္၍ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းသာ ပိုမိုပြင့္လင္း၍ မွ်တမႈရွိလာပါက ယခုကဲ႔သို႔ မတရားရယူရန္ မျဖစ္ႏိုင္သည့္အတြက္ မတရားရရွိထားေသာ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို ကာကြယ္ရန္အတြက္ တပ္မွဴးမ်ားႏွင့္ အစိုးရအဖြဲ႕တြင္းမွ သေဘာထားတင္းမာသူတို႔မွာ ပဋိပကၡကို ရွည္ၾကာေစရန္ ဆႏၵရွိႏိုင္သည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္၏ ေက်ာက္စိမ္းမွ မည္သူစီမံခန္႔ခြဲၿပီး အက်ဳိးအျမတ္ရေနသနည္းဆိုသည့္ ေမးခြန္းကို ယခုေျဖဆိုရမည္ျဖစ္ၿပီး ပဋိပကၡကို အဆုံးသတ္ရန္ က်ယ္ျပန္႔သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္ကို တည္ေဆာက္ရမည္ဟု အစီရင္ခံစာက ေရးသားထားသည္။
"အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ထုတ္ခဲ႔တဲ႔ အေျခအေနက ေၾကာက္မက္ဖြယ္ေကာင္းေပမဲ႔ အေျပာင္းအလဲအတြက္ အခြင့္အလမ္းကေတာ့ အမွန္တကယ္ရွိပါတယ္။ အေဆာတလ်င္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ဖို႔လည္းလိုပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေစ႔စပ္ညိႏႈိင္းမႈျပဳလုပ္မႈေတြနဲ႔အတူ အစိုးရအဖြဲ႕ထဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမားေတြဟာ ျခစားမႈနဲ႔ ေရနံ၊သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕နဲ႔မိုင္းတြင္းက႑ေတြမွာ အလြဲသုံးစားမႈေတြ ရပ္တန္႔ဖို႔ ႏိုင္ငံတကာအစီအစဥ္တစ္ခုျဖစ္တဲ႔ EITI စာခ်ဳပ္ကို လြန္ခဲ႔တဲ႔ႏွစ္က လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ႔ပါတယ္။
EITI က ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ လက္ခံယုံၾကည္ေလာက္တဲ႔ မူေဘာင္တစ္ခုကို ကမ္းလွမ္းပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းမွာ အရာရွိေတြက EITI ရဲ႕ေထာက္ခံခ်က္ေတြကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းနဲ႔ ျပည့္ျပည့္၀၀အေကာင္အထည္မေဖာ္ရင္ လုပ္ငန္းစဥ္က ့အတုအေယာင္ျဖစ္မဲ႔ အႏၱရာယ္ရွိပါတယ္"ဟု ဂ်ဴမန္ကပ္ဘာက ေျပာသည္။
ေက်ာက္စိ္မ္းမွာ ျမန္မာတြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီ၏ အဓိကစမ္းသပ္ခ်က္တစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္တြင္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ တူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ မိတ္ဖက္ဆက္ဆံမႈရွိၿပီး EITIက အဓိကပ့ံပိုးသူျဖစ္သည္။ ေက်ာက္စိမ္းက႑တြင္ အထူးပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈမ်ားရွိသည္။ ယင္းပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို ဦးသန္းေရႊလက္ထက္က အလြဲသုံးစားလုပ္ေသာ စစ္အစိုးရအဖြဲ႕၀င္မ်ားအေပၚခ်မွတ္ခဲ႔ျခင္းျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း ၄င္းတို႔ထဲမွ အမ်ားအျပားမွာ ယေန႔ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းကို ၾကီးစိုးေနဆဲျဖစ္သည္။ မူးယစ္ေဆး၀ါးမႈတြင္ ပတ္သက္၍ အေမရိကန္က ပိတ္ဆို႔ေနသူမ်ားလည္း ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းကို ၾကီးစိုးေနသည္။
အေမရိကန္ႏွင့္ ျမန္မာ၏ အျခားပါတနာမ်ားအေနျဖင့္ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားအတြက္ ပိတ္ဆို႔မႈ႐ုပ္သိ္မ္းျခင္းႏွင့္ အနာဂတ္အကူအညီေပးမႈမ်ားကို စစ္ေဆးအကဲျဖတ္သင့္သည္ဟု အစီရင္ခံစာက ေစာဒကတက္ထားသည္။ ယင္းျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားက လုပ္ငန္းအား ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းႏွင့္ အက်ဳိးအျမတ္မ်ားမွ်ေ၀ျခင္းတို႔ကို ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ပို၍ညီမွ်စြာလုပ္ေဆာင္မႈကို ဦးစားေပးရမည္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာျပည္သူမ်ားအတြက္လည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမည္ျဖစ္သည္။
"ဒီအစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ေတြအေပၚ က်ယ္ျပန္႔တဲ႔ ပိတ္ဆို႔မႈေတြနဲ႔ သက္တမ္းႏုနယ္ေသးတဲ႔ တူးေဖာ္ထုတ္ယူလုပ္ငန္းေတြရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြနဲ႔ အတူ အေမရိကန္ဟာ ေက်ာက္စိမ္းကို စစ္တပ္၊ ခ႐ိုနီေတြနဲ႔ မူးယစ္ရာဇာေတြရဲ႕လက္ကေန ရယူႏိုင္ဖို႔ အထူးေနရာကရွိေနပါတယ္။ ႏို၀င္ဘာေရြးေကာက္ပြဲေတြကေန ေပၚထြက္လာမဲ႔ အစိုးရသစ္နဲ႔ မိတ္ဖက္ျဖစ္ဖို႔အတြက္ အေမရိကန္ဟာ ဦးစားေပးတစ္ခုအေနနဲ႔ ဒါကိုလုပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္"ဟု ဂ်ဴမန္ကပ္ဘာက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
- See more at: http://mizzimaburmese.com/article/6422#sthash.VCiBZle8.dpuf
Comments
Post a Comment