ေျမသိမ္းမႈ မွတ္တမ္းမ်ား

ရွမ္းျပည္နယ္ (အေရွ ႔ပိုင္း) မုိင္းဆက္ၿမိဳ ႔နယ္မွာ လယ္ယာေျမဧက ေလးရာေက်ာ္ကို စစ္တပ္က ျပန္လည္စြန္႔လႊတ္ေၾကာင္း သမၼတရံုး အင္တာနက္စာမ်က္နာရဲ ႔ အဖြင့္စာမ်က္ႏွာမွာ ဧၿပီလ (၄) ရက္ေန႔က ေဖာ္ျပပါတယ္။ သိမ္းယူထားတဲ့ ပမာဏကိုေတာ့ မေဖာ္ျပပါဘူး။ ၁၉၈၈ စစ္အစိုးရ တက္လာၿပီး မၾကာမီ ေျမယာသိမ္းပိုက္မႈနဲ႔
ရိကၡာလုယူမႈေတြ ျဖစ္ပြားတာကို ေက်ာင္းသားလူငယ္အဖြဲ႔၊ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔နဲ႔ အရပ္သားအသင္းအဖြဲ႔ေတြက မွတ္တမ္းတင္ၾကပါတယ္။ ရခိုင္၊ မြန္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္းမွာ အစိုးရတပ္က ေျမယာသိမ္းပိုက္ၿပီး စီးပြားရွာပံုကို ရခိုင္၊ ပအို႔ နဲ႔ မြန္လူငယ္ေတြက (၂၀၀၉) မွာ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ေဝပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အႏံွအျပားမွာ ေျမယာသိမ္းပိုက္ခံရလုိ႔ ေက်းလက္လူထု ဒုကၡေရာက္ပံုကို ရန္ကုန္အေျခစိုက္ "အလုပ္သမား၊ လယ္သမား ေသြးစည္းညီညႊတ္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္" က (၂၀၁၁) မတ္လမွာ (၃၂) မ်က္ႏွာ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ ၂၀၁၃ မတ္လေရာက္ေတာ့ စစ္တပ္က ေျမယာသိမ္းပိုက္ၿပီး ေဒသခံေတြကို အတင္းအဓမၼ ေရႊ ႔ေျပာင္းတဲ့အေၾကာင္း ကရင္လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔က "ရပ္တည္ရာ ေပ်ာက္ဆံုးျခင္း" ဆုိတဲ့ (၉၂) မ်က္ႏွာ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ေဝပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ျပဳျပင္ေရးလုပ္ေနေၾကာင္း ေျပာဆိုေနတုန္း (၂၀၁၁) နဲ႔ (၂၀၁၂) မွာ လယ္သမားေတြ ေရႊ ႔ေျပာင္းခံရတာကို တင္ျပထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကရင္၊ မြန္၊ ပဲခူး နဲ႔ တနလၤာရီမွာ စစ္တပ္နဲ႔ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီေတြ ပူးေပါင္းၿပီး ေျမယာအမ်ားအျပားသိမ္းယူပံုကို ကရင္လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔က ေဖာ္ျပပါတယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲလုိက္တာနဲ႔ စစ္ဘက္အရပ္ဘက္ အာဏာပိုင္ေတြ၊ အပစ္ရပ္တပ္ဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းရွင္ေတြ ပူးေပါင္းၿပီး ေျမယာသိမ္းပိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကရင္ျပည္နယ္မွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲၿပီးတဲ့နာက္ပိုင္းမွာ ေျမယာသိမ္းပိုက္မႈေတြ မ်ားလာတဲ့အတြက္ အပစ္ရပ္ေျမရွင္လူတန္းစာ ေပၚထြက္လာပါတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ ပအို႔အမ်ဳိးသားအဖြဲ႔နဲ႔ ပအုိ႔ျပည္သူစစ္က သိမ္းပိုက္ထားတဲ့ ေျမယာေတြကို ျပန္ေပးဖို႔ ပအို႔ေတာင္သူလယ္သမားေတြ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ ႔မွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ဇန္နဝါရီလ (၈) ရက္ေန႔က စီတန္းလမ္းေလွ်ာက္ၿပီး ဆႏၵျပၾကပါတယ္။ ဒါကိုၾကည့္ရင္ တုိင္းရင္းသားတပ္ဖြဲ႔ေတြကလည္း ေျမယာမတရား သိမ္းပိုက္ေနတာ ထင္ရွားပါတယ္။

အရပ္သားတပိုင္း အစိုးရေပၚလာၿပီး မၾကာမီမွာ လယ္ယာေျမစံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ကို တုိင္ၾကားတဲ့ ေျမယာအမႈေပါင္း (၆၀၀၀) ေက်ာ္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ စိုက္ပ်ဳိးေရးနဲ႔ ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီးဌာနက ေျမယာအမႈ (၇၀၀) ေက်ာ္သာရွိၿပီး (၄၀၀) ေက်ာ္ကို ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ၂၀၁၄ မွာ ေျဖရွင္းတဲ့အတြက္ လႊတ္ေတာ္မွာ အေတာ္ေလး မေက်နပ္ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္နယ္ေျမမွာ စစ္တပ္က သိမ္းထားတဲ့ ေျမယာအမႈကတင္ (၂၀၀) ေက်ာ္ ရွိတာမုိ႔ စိုက္ပ်ဳးိေရးနဲ႔ ဆည္ေျမာင္းဌာန ေျဖရွင္းခ်က္ဟာ ယုတိၱမရွိဘူးလို႔ ျမင္ၾကပါတယ္။ ေျဖရွင္းေပးတယ္ဆိုတဲ့ ေျမယာအမႈမွာလည္း ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိဘူးလို႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အခ်ဳိ ႔က သံုးသပ္ပါတယ္။ ေျမယာအမႈေတြမွာ လယ္သမားဘက္က အက်ဳိးေဆာင္သူထဲမွာ မဂၤလာဒံုအေျခစိုက္ "မတူကြဲျပားျခင္း ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီ" ကို လူသိမ်ားပါတယ္။

ေျမယာသိမ္းပိုက္မႈကို ေလ့လာေနၾကတဲ့ ႏိုင္ငံျခားအဖြဲ႔အစည္းေတြထဲမွာေတာ့ လန္ဒန္အေျခစိုက္ Global Witness အဖြဲ႔ဟာ ထင္ရွားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရာဘာလုပ္ငန္း တိုးခ််ဲ ႔လာတဲ့အတြက္ ေျမမဲ့ယာမဲ့ေတြ တိုးပြားလာတဲ့အေၾကာင္း (၂၀၁၄) မတ္လမွာ Global Witness အဖြဲ႔က အစီရင္ခံစာ ထုတ္ပါတယ္။ (၂၀၁၅) မတ္လေရာက္ေတာ့ အေရွ ႔ေျမာက္တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳဳပ္၊ ခရုိနီ နဲ႔ ေျမစာရင္းဦးစီးဌာနတုိ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ေျမယာအမ်ားအျပား သိမ္းပိုက္ပံုကို Guns, Cronies and Crops ဆိုတဲ့ (၅၆) မ်က္ႏွာ အစီရင္ခံစာကို ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ လက္ရွိ စုိက္ပ်ဳိးေရးနဲ႔ ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီး ဦးျမင့္လိႈင္ တိုင္းမွဴးလုပ္ခဲ့စဥ္က ေျမယာအမ်ားအျပား သိမ္းယူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၆ ပုဂၢလိကပိုင္ စီမံကိန္းကာလမွာ အေရွ ႔ေျမာက္တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္အမိန္႔အရ လားရႈိးေျမစာရင္းဦးစီးဌာနနဲ႔ စစ္ဗိုလ္ေတြ ပူးတြဲၿပိး ေျမယာသိမ္းယူပံုကို ေဖာ္ျပပါတယ္။

လားရႈိးအေျခစိုက္ အေရွ ႔ေျမာက္တိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ဟာ ရွမ္းျပည္အေရွ ႔ေျမာက္မွာ ဧက (၂) သိန္းနီးပါး သိမ္းယူၿပီး ရာဘာစိုက္ခြင့္ ေပးထားပါတယ္။ ေျမယာသိမ္းပို္က္မႈမွာ စိန္ဝတ္မံႈကုမၸဏီဟာ ထင္ရွားပါတယ္။ Global Witness အစီရင္ခံစာ အခန္း (၃) တခုလံုး စိန္ဝတ္မႈံအေၾကာင္း ေရးထားပါတယ္။ ဗုိလ္ခ်ဳဳပ္ေတြနဲ႔ ရင္းႏီွးတဲ့ ျမန္မာျပည္ဖြား တရုတ္အမ်ဳိးသား ဦးေမာင္ျမင့္ပိုင္တဲ့ ကုမၸဏီ ျဖစ္ပါတယ္။ အေရွ ႔ေျမာက္တုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္က ေျမယာသိမ္းပိုက္ယူၿပီး စိန္ဝတ္မႈံကုမၸဏီကို လႊဲေပးတာလို႔ ဆုိပါတယ္။ ခမရ (၆၈) က ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ဳိးရီ နဲ႔ အရာရွိအခ်ဳိ ႔ကို စိန္ဝတ္မႈံကုမၸဏီရဲ ႔ ကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေဖာ္ျပပါတယ္။

အခုေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ဳိးရီဟာ စိန္ဝတ္မံႈအမႈထမ္း ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ေျမသိမ္းတဲ့ ခရိုနီေတြထဲမွာ မန္ပန္ျပည္သူ႔စစ္အဖြဲ႔ဝင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေရွာက္ခ်မ္း နဲ႔ ဦးက်င္ဝမ္းတို႔လည္း ပါဝင္ပါတယ္။ စိန္ဝတ္မံႈအတြက္ တုိင္းမွဴးလုပ္သူက ေျမယာသိမ္းယူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီကလည္း ေျမဧက (၁) ေထာင္ေက်ာ္ရရွိတဲ့ အေထာက္အထား ရွိပါတယ္။ အခုေတာ့ ႀကံ့ဖြံ႔ပိုင္ေျမယာ မေတြ႔ရတဲ့အတြက္ စိန္ဝတ္မံႈနဲ႔ အျခားကုမၸဏီေတြကို ေရာင္းစားလိုက္ပံု ရပါတယ္။ ေျမယာေတြကို ျပန္ေပးဖို႔ ၂၀၁၂ ကစၿပီး ေဒသခံေတြက သက္ဆုိင္ရာအာဏာပိုင္ဆီကို ပန္ၾကားလႊာေပးပို႔ေပမယ့္ အေၾကာင္းမျပန္ဘူးလို႔ Global Witness အဖြဲ႔ရဲ ႔ မတ္လထုတ္ (၅၆) မ်က္ႏွာ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ဦးေအာင္ခင္, ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)