တ႐ုတ္ကို အေမရိကန္က ေဒၚလာ ၂၅ဝ ဘီလ်ံဖိုး အခြန္သစ္ေတြေကာက္

25 September 2018 07:14(+0630) (လြန္ခဲ့ေသာ 23 နာရီ ခန္႔က)

တ႐ုတ္ အေမရိကန္ ကုန္သြယ္ေရး လႈိင္းထန္ေနဆဲ

တ႐ုတ္ျပည္က ပို႔ကုန္တန္ဖိုး ေဒၚလာ ဘီလ်ံ ၂ဝဝ ဖိုးေလာက္ကို အေမရိကန္က ထပ္ၿပီး အခြန္သစ္ေတြ တိုးျမႇင့္ စည္းၾကပ္ လိုက္ျပန္ပါၿပီ။

ကမာၻ႔ႏိုင္ငံႀကီး ႏွစ္ခုၾကား အရွိန္ျမႇင့္ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ကုန္သြယ္ေရး စစ္ပြဲမွာ ဒီတႀကိမ္ ကန္႔သတ္မႈက ေတာ္ေတာ္ႀကီးမားတဲ့ ထိုးစစ္ ျဖစ္ပါတယ္။

တ႐ုတ္ရဲ႕ ကုန္သြယ္ေရး မူေတြကို မတရားဘူးလို႔ အေမရိကန္က ေတာက္ေလွ်ာက္ ေျပာလာခဲ့ၿပီးေနာက္ ခုလို ကန္႔သတ္ တားျမစ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

တ႐ုတ္ဘက္ကလည္း အေမရိကန္ သြင္းကုန္ တန္ဖိုး ေဒၚလာ ဘီလ်ံ ၆ဝ ကို တုံ႔ျပန္ၿပီး အခြန္သစ္ေတြ စည္းၾကပ္ခဲ့ပါတယ္။

တ႐ုတ္ ရပ္တည္ခ်က္ စာတမ္း

ကမာၻ႔ စီးပြားေရးအင္အားႀကီး အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ကုန္သြယ္ေရး ဆိုင္ရာ အျငင္းပြားမႈ ပိုမို ျပင္းထန္လာခ်ိန္မွာ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံက သမၼတ ထရမ့္ အစိုးရဟာ သူတို႔အက်ိဳးအတြက္ သူတို႔ လိုခ်င္တဲ့ ပုံစံမ်ိဳး အခြန္စည္းၾကပ္ႏိုင္ေအာင္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ ၊ အတင္းအဓမၼ ဖိအားေပးတဲ့နည္းေတြ သုံးေနတယ္လို႔လည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက စြပ္စြဲလိုက္ပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ သူတို႔ ရပ္တည္ခ်က္စာတမ္းရွည္ႀကီးမွာ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ဆန္းက စၿပီး အေမရိကန္က ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးမွာ ႏွစ္ဘက္ လိုက္နာဖို႔ လိုအပ္တဲ့ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြကို ပစ္ပယ္ထားခဲ့တယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။

ေဒၚလာသန္း ေထာင္နဲ႔ခ်ီ တန္ဖိုးရွိတဲ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ကုန္ပစၥည္းေတြကို အျပန္အလွန္ အခြန္စည္းၾကပ္မႈ အသစ္ေတြ စတင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ခ်ိန္မွာ တ႐ုတ္ဘက္က စီရင္ခံစာ ထြက္ေပၚလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္ဟာ သမိုင္းမွာ အႀကီးဆုံး ကုန္သြယ္ေရး စစ္ကို စေနၿပီ လို႔လည္း တ႐ုတ္က ဆိုပါတယ္။

အေမရိကန္ ေနာက္ဆုံး ခ်မွတ္လိုက္တဲ့ အခြန္အတုပ္ ႏႈန္းထားသစ္ေတြေၾကာင့္ တ႐ုတ္ရဲ႕ သြင္းကုန္တန္ဖိုး ထက္ဝက္ေလာက္ကို ထိခိုက္ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတန္ဖိုးက ေဒၚလာ ဘီလ်ံ ၂၅ဝ ရွိ ပါတယ္။

တ႐ုတ္က အေမရိကန္နဲ႔ ေစစ့ပ္ေဆြးေႏြးတာေတြ ဆက္မလုပ္ေတာ့ဘူးလို႔ လည္း ဆိုပါတယ္။

ကုန္စည္ ေျခာက္ေထာင္ေက်ာ္

ေနာက္ဆုံး ကန္႔သတ္လိုက္တဲ့ အေမရိကန္ အေကာက္ခြန္ေတြက လက္ကိုင္အိတ္၊ ဆန္နဲ႔ အထည္အလိပ္ေတြ အက်ဳံးဝင္ေပမယ့္ ကေလး ထမင္းစားတဲ့ ထိုင္ခုံေတြနဲ႔ စမတ္နာရီေတြကိုေတာ့ ကင္းလြတ္ခြင့္ ေပးထားတာပါ။

ကုန္စည္ အမ်ိဳးအစား ေျခာက္ေထာင္ ေလာက္ကို အက်ဳံးဝင္တာမို႔ အႀကီးဆုံး တိုးျမႇင့္ ေကာက္ခံတာလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

၂ဝ၁၉ ႏွစ္ဆန္းကစၿပီး အခြန္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း တက္လာေတာ့မွာပါ။ ဒါကို ႏွစ္ႏိုင္ငံ ညႇိႏႈိင္းလို႔ မရေသးပါဘူး။

တ႐ုတ္ဘက္ကလည္း အေမရိကန္က လာတဲ့ ေလယာဥ္အငယ္စားေတြ၊ ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ အထည္အလိပ္ ေတြကို ေနာက္ထပ္ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း အခြန္သစ္တင္လိုက္ၿပီး ဓာတုပစၥည္း၊ အသား၊ ဂ်ဳံနဲ႔ ဝိုင္အရက္ကို ၁ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း တင္ခဲ့ပါတယ္။

အခြန္အတုပ္တံတိုင္းေတြတင္

ဒီႏွစ္ထဲမွာ စုစုေပါင္း အေမရိကန္ဘက္က အခြန္သစ္ေတြ စည္းၾကပ္တာ ၃ ႀကိမ္ ရွိပါၿပီ။

တ႐ုတ္ဘက္ကလည္း အလားတူ တုံ႔ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

သမၼတ ထရမ့္ရဲ႕ အမာခံ ပရိသတ္ေတြ ျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ လယ္ယာက႑ ထြက္ကုန္ တန္ဖိုး ဘီလ်ံ ၅ဝ ကို တ႐ုတ္က အခြန္သစ္ေတြ တိုးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္အခြန္တက္

အေမရိကန္ နည္းပညာနဲ႔ မူပိုင္ခြင့္ ေတြ အလုပ္အကိုင္ေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ ဒီလို ကန္႔သတ္ရတာလို႔ သမၼတ ထရမ့္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။

အေျခခံအရ ဒီလို အခြန္သစ္တင္ရင္ အေမရိကန္လုပ္ ပစၥည္းေတြက ပိုေစ်းခ်ိဳလာရမွာ ျဖစ္ၿပီး ပိုေရာင္းရဖို႔ ရွိပါတယ္။ ဒီလိုနည္းနဲ႔ ေဒသတြင္း စီးပြားေရးကို အားေပးၿပီး အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြားကို ႀကီးျမင့္ေအာင္ ေဆာင္႐ြက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ဒီလို အခြန္သစ္ေတြက အေမရိကန္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြကို ထိခိုက္တယ္ ဆိုၿပီး အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္မွာ ကုန္သည္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြက လာၿပီး ထြက္ဆိုေနၾကပါတယ္။

ဒီလို စီးပြားေရး ခ်င္း တိုက္ခိုက္ေနၾကရင္ ကမာၻ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကိုပါ ထိခိုက္မယ္လို႔လည္း ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကး ရန္ပုံေငြ အဖြဲ႕က သတိေပးေနပါတယ္။

ထရမ့္ရဲ႕ အခြန္အတုပ္မူက ကိုယ္က်ိဳးစီးပြား ကာကြယ္တဲ့ သူ႔ရဲ႕ စီးပြားေရး မူနဲ႔ သြားေနတာမို႔ လြတ္လပ္တဲ့ ကမာၻ႔ ကုန္သြယ္ေရး မူေတြနဲ႔ သြားၿပီး ထိခိုက္ေနပါတယ္။

ခရစ္ရွမား ဗဆြာနီ၊ အာရွ စီးပြားေရး သတင္းေထာက္ သုံးသပ္ခ်က္

တ႐ုတ္က အေမရိကန္ကို ကုန္သြယ္ေရးမွာသာ မ႐ိုးမသား လုပ္တာ မဟုတ္ဘဲ တျခား ႏိုင္ငံေတြကိုပါ လုပ္ေနတယ္ ဆိုၿပီး အထင္အျမင္က ျဖစ္ေနတာ ၾကာပါၿပီ။

ထရမ့္ရဲ႕ မူကို သေဘာမတူၾကေပမယ့္ ဒီလို အခြန္ေတြ တက္ျပေတာ့ တျခားႏိုင္ငံေတြကလည္း သူတို႔ မက်နပ္တာေတြကို ထုတ္ေျပာလာၾကပါတယ္။

ဒီျပသနာ ဇာစ္ျမစ္က တ႐ုတ္ျပည္က ေစ်းကြက္ဖြင့္တာကို မျပည့္မစုံ လုပ္တာေၾကာင့္ ဆိုၿပီး တ႐ုတ္ျပည္ ဥေရာပ ကုန္သည္ႀကီးမ်ား အသင္းက ဆိုပါတယ္။

တ႐ုတ္ျပည္မွာေတာ့ ဒီလို ေဝဖန္မႈေတြေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ေတြ ပိုျပင္းထန္လာပါတယ္။

အေမရိကန္ဟာ တ႐ုတ္ျပည္ ခ်မ္းသာလာတာကို မနာလိုလို႔ ဒီလို ကုန္သြယ္ေရး စစ္ဆင္တာလို႔ ယူဆေနသူေတြ မ်ားပါတယ္။

တ႐ုတ္ကေတာ့ ေနာက္ျပန္မဆုတ္ဘဲ ေရရွည္စစ္အတြက္ ျပင္ေနပါၿပီ။

ေနာက္ဆက္ျဖစ္ႏိုင္တာ

ေနာက္ထပ္ ကုန္စည္ တန္ဖိုး ေဒၚလာ ၂၆၇ ဘီလ်ံ ေလာက္ကို ထပ္ၿပီး အခြန္ေကာက္မယ္လို႔ ထရမ့္က ေျပာေနျပန္ပါၿပီ။ ဒါဆိုရင္ တ႐ုတ္ရဲ႕ ပို႔ကုန္အားလုံးကို ထိခိုက္ဖို႔ ရွိေနပါတယ္။

တ႐ုတ္ဘက္က အေမရိကန္ ကန္႔သတ္မႈကို ဘယ္လို တုံ႔ျပန္မယ္ ဆိုတာ မသိရေသးပါဘူး။

အေမရိကန္က တ႐ုတ္ဘက္က ဝယ္တာက ေရာင္းတာထက္ ပိုမ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တ႐ုတ္ဘက္က လက္တုံ႔ျပန္ရာမွာ အကန္႔အသတ္ ရွိပါတယ္။

တ႐ုတ္ ပို႔ကုန္ေတြ ပိုတင္ပို႔ႏိုင္ေအာင္ ယြမ္ေစ်းကို ခ်ရတာမ်ိဳး ျဖစ္လာႏိုင္ေပမယ့္ တ႐ုတ္က သူတို႔ ဒါမ်ိဳး ဘယ္ေတာ့မွ မလုပ္ဘူးလို႔ ေျပာဆိုေနပါတယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com/burmese