ကုလစံုစမ္းေရးေတြ႕ရိွခ်က္ မျပည္စံုႏိုင္ဟု Stimson Center သုေတသီသံုးသပ္

31 August 2018

Stimson Center ရဲ႕ အေရွ႕အာရွေရးရွာ အစီအစဥ္ရဲ႕ တြဲဖက္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး၊ တရုတ္ဆိုင္ရာ အစီအစဥ္ရဲ႕ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Yun Sun

လူမ်ိဳးတံုးရွင္းလင္းေရး ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြကို ရွင္းလင္းခဲ႔တယ္ဆိုတဲ႔ စြပ္စြဲခ်က္နဲ႔ ျမန္မာ စစ္တပ္ တာ၀န္ရွိသူေတြကို စြဲခ်က္တင္ဖို႔ ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ရွာ အဖြဲ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာကို ျမန္မာ အစိုးရက လက္မခံ ပယ္ခ်ခဲ႔ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲကို ၀င္ေရာက္ခြင့္ မရဘဲ ဘဂၤလားေဒရွ္႕မွာ ခုိုလံႈေနၾကတဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းၿပီး ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ႔ ကုလ အစီရင္ခံစာက မျပည့္စံုဘူးလို႔ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ Stimson Center ရဲ႕ အေရွ႕အာရွေရးရွာ အစီအစဥ္ရဲ႕ တြဲဖက္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး၊ တရုတ္ဆိုင္ရာ အစီအစဥ္ရဲ႕ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Yun Sun က သံုးသပ္ပါတယ္။ CCTV သတင္းတပုဒ္ကို မသိဂၤ ီထုိက္ ျပန္ေျပာျပမွာပါ။

ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းကေန ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ဘဂၤလားေဒရွ္႕ဘက္ ထြက္ေျပးခဲ႔ၾကရတာက ျမန္မာ စစ္တပ္ရဲ႕ အင္အားအလြန္အကြ်ံသံုး နယ္ေျမ ရွင္းလင္းမႈေတြေၾကာင့္လို႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္က ဖြဲ႔စည္းတဲ႔ ျမန္မာ ဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ရွာ အဖြဲ႔က အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ အပါအ၀င္ စစ္တပ္ တာ၀န္ရွိသူ ၆ ဦးကို ႏုိင္ငံတကာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးနဲ႔ တရားစြဲဆိုႏုိင္ဖုိ႔လည္း အစီရင္ခံစာက တိုက္တြန္းပါတယ္။ ျမန္မာ အစိုးရဘက္ကေတာ့ ဒီအစီရင္ခံစာကို ယတိျပတ္ ပယ္ခ်ပါတယ္။

အေမရိကန္ အေျခစိုက္ ပညာရွင္ အဖြဲ႔ Stimson Center ရဲ႕ အေရွ႕အာရွေရးရွာ အစီအစဥ္ရဲ႕ တြဲဖက္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး၊ တရုတ္ဆိုင္ရာ အစီအစဥ္ရဲ႕ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Yun Sun ကေတာ့ ကုလ အစီရင္ခံစာ အေပၚ အခုလို သံုးသပ္ပါတယ္။

"အမွန္တရားဆိုတာက ႏွစ္ဘက္ရဲ႕ ၾကားမွာဘဲ အျမဲတမ္း ရွိတယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ အခ်က္အလက္ရွာ အဖြဲ႔ အေနနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲကို ၀င္ေရာက္ခြင့္ မရခဲ႔ေပမယ့္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕မွာ လက္ရွိ ေနထိုင္ေနၾကတဲ႔ ဒုကၡသည္ ၇ သိန္းနဲ႔ေတာ့ ေတြ႔ဆံုခြင့္ ရခဲ႔ပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲကို ၀င္ေရာက္ခြင့္ မရခဲ႔ေတာ့ သူတို႔ ဘာမွ မသိဘူး ဒါေၾကာင့္ ဒါက မွ်တတဲ႔ အကဲျဖတ္ခ်က္ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာစရာပါ။ အမွန္တရားက ႏွစ္ဘက္စလံုးရဲ႕ ၾကားမွာ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ရႈပ္ေထြးတဲ႔ ျပည္တြင္း ႏုိင္ငံေရး အေၾကာင္းေတြရွိေနၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ ဒီကိစၥ အေပၚ သူမရဲ႕ ရႈျမင္ခ်က္ကို ေျပာဖို႔ တြန္႔ဆုတ္ေနဟန္ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာ လူထုက ဒီလူေတြကို ဘဂၤါလီလို႔ဘဲ ေခၚၾကတာေၾကာင့္ သူမ အေနနဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ သံုးႏႈန္း ေျပာဆိုဖု႔ိေတာင္ ၀န္ေလးေနတာပါ။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စစ္တပ္နဲ႔ အရပ္သား အစိုးရၾကားမွာ ျပသနာ ရွိေနပါတယ္။ အျမင္ မတူတာေတြ ရွိေနပါတယ္။"

ရိုဟင္ဂ်ာ ပဋိပကၡမွာ ရႈေထာင့္ေပါင္းစံုက သံုးသပ္ႏုိင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔လည္း Stimson Center ရဲ႕ အေရွ႕အာရွေရးရွာ အစီအစဥ္ရဲ႕ တြဲဖက္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး၊ တရုတ္ဆိုင္ရာ အစီအစဥ္ရဲ႕ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Yun Sun က အခုလို ေျပာပါတယ္။

ဒါက အျပည့္အ၀ မွန္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ဘဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ အေၾကာင္းအရာ အမ်ားႀကီး ပါ၀င္တဲ႔ ဒီပဋိပကၡရဲ႕ ရႈ႕ေထာင့္ တခုကိုဘဲ အခ်က္အလက္ရွာ အဖြဲ႔ အေနနဲ႔ ေရြးၿပီး အဓိကထား လုပ္ခဲ႔တယ္လို႔ က်မ အေနနဲ႔ ယူဆပါတယ္။ မူ၀ါဒေရးရာ ကြ်မ္းက်င္ ႏွံ႔စပ္သူေတြ၊ ေကာင္းေကာင္း နားလည္တဲ႔ အရာရွိေတြ လိုအပ္တဲ႔ အေၾကာင္းလည္း သူတို႔က ေျပာဆိုၾကပါတယ္။ သူတို႔ အေနနဲ႔ တကယ့္ ျပသနာကို နားလည္ၾကပါတယ္။ ႏုိင္ငံတြင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ရွိေနတာကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ကို လက္မခံႏုိင္တဲ႔ျမန္မာ လူထုရဲ႕ သေဘာထားက နက္နက္ရိႈင္းရိႈင္းကို အျမစ္တြယ္ေနတာက ျပသနာပါ။

ဒါက လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခားမႈမ်ား ျဖစ္ေနပါသလားဆိုတဲ႔ ေမးခြန္းကိုေတာ့ Yun Sun က အခုလို တုံ႔ျပန္ပါတယ္။

"လူမ်ိဳးေရး အရ ခြဲျခား ဆက္ဆံတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါက ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈ ပါေနတာပါ။ အခ်က္အလက္ေတြ သမိုင္းဆိုင္ရာေတြလည္း ပါေနပါတယ္။ ေနာက္ တခ်က္ကေတာ့ မူဆလင္ေတြမွာ မိသားစုေတြက ပိုၿပီး ႀကီးတယ္၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြထက္ ကေလးေတြ ပိုၿပီးေမြးတယ္ ဆိုၿပီး ျမန္မာ လူထုၾကားမွာ ယံုၾကည္ေနၾကတဲ႔ အခ်က္ပါ။ ဒီကိစၥ အေပၚမွာလည္း ျမန္မာ ျပည္သူေတြက စိုးရိမ္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အခ်က္အလက္ရွာ အဖြဲ႔ အေနနဲ႔ ျပသနာ တခုလံုးကို ပံုေပၚလာေအာင္ ဘက္ေပါင္းစံု ပါ၀င္ေအာင္ လုပ္ရမယ္လို႔ က်မ ယူဆပါတယ္။"

ျမန္မာ အစိုးရဘက္ကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို လံုး၀ လက္သင့္မခံဘူးလို႔ ေျပာဆိုေနသလို လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို တရားစြဲဆိုၾကဖို႔ တိုက္တြန္းထားတာပါ။ ဒါ႔အျပင္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ဘက္ကို ထြက္ေျပးရသူေတြ ျပန္လာၾကဖို႔လည္း ဖိတ္ေခၚပါတယ္။ ဒါေပမယ္လို႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာကိုေတာ့ လက္မခံပါဘူး။ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲကို ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္ခဲ႔ၾကတဲ႔ ကုလသမဂၢ တာ၀န္ရွိသူေတြကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေျခအေနဟာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ဌာေနျပန္ႏုိင္တဲ႔ အခင္းအက်င္းမ်ိဳး မရွိေသးဘူးလို႔ ေျပာဆိုထားၾကပါတယ္။

မသိဂႌထုိက္ / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)