ရုိဟင္ဂ်ာအေရး ကုလ နဲ႔ ျမန္မာ သေဘာတူညီခ်က္ ေပါက္ၾကား

30 June 2018

(ႏွစ္ႏိုင္ငံနယ္စပ္ နတ္ျမစ္ကိုျဖတ္ၿပီး တစ္ဘက္ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံကို ထြက္ခြာေနတဲ့ မြတ္စလင္ေတြကို ၂၀၁၇ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔က ေတြ႔ရစဥ္)/Photo: AFP

ရခုိင္ျပည္နယ္ကေန ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကုိ ထြက္ေျပးသြားၾကတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြ ျပန္လာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢနဲ႔ ျမန္မာအစုိးရအၾကား မၾကာခင္က လွ်ိဳ႕ဝွက္သေဘာတူညီခ်က္တစ္ခု ေရးထုိးခဲ့ရာမွာ အဲဒီသူေတြျပန္လာတဲ့အခါ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ တျခားတုိင္းရင္းသားအားလုံးနည္းတူ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ရရွိမွာျဖစ္ေပမယ့္ ႏုိ္င္ငံသားျဖစ္ခြင့္နဲ႔ ရခုိင္ျပည္ နယ္နိမိတ္ကုိ ေက်ာ္လြန္ၿပီး တျခားတုိင္းနဲ႔ျပည္နယ္ေတြကုိ သြားလာခြင့္အတြက္ ကတိျပဳျခင္းေတာ့ မပါဝင္ဘူးလုိ႔ ေနာက္ဆုံးရ ရုိက္တာ သတင္းမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။

အဲဒီ ျမန္မာနဲ႔ ကုလအၾကား ေမလကုန္ပုိင္းက သေဘာတူခဲ့တဲ့ နားလည္မႈစာခြ်န္လႊာအရဆုိရင္ မြတ္စလင္ ဒုကၡသည္ေတြအေနနဲ႔ မိမိတို႔ သေဘာဆႏၵအေလွ်ာက္ ျပန္လာတဲ့အခါ သူတုိ႔ရဲ႕ လုံျခံဳေရးအတြက္ ျမန္မာအစုိးရက တာဝန္ယူထားၿပီး တည္ဆဲ နည္းဥပေဒေတြအတုိင္း ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ လြတ္လပ္စြာ ေနထုိင္ခြင့္နဲ႔ တျခားအခြင့္အေရးေတြ တန္းတူရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျပန္လာသူေတြကုိ သက္ေသခံကတ္ျပားေတြ ထုတ္ေပးမွာျဖစ္ၿပီး သတ္မွတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ကုိက္ညီရင္ ေနာင္တခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ရရွိဖုိ႔လည္း လမ္းဖြင့္ေပးထားတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

ဒီသေဘာတူညီခ်က္ မွန္ကန္ေၾကာင္း ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္း ၂ ခုက အတည္ျပဳခဲ့ေပမယ့္ ကုလသမဂၢ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူကေတာ့ တရားမဝင္ အခုလုိေပါက္ၾကားသြားတဲ့ သတင္းအတြက္ မွတ္ခ်က္မေပးႏုိင္ေၾကာင္း၊ ဒီသေဘာတူညီခ်က္ကုိ တရားဝင္ လူသိရွင္ၾကား ထုတ္ျပန္ဖုိ႔အတြက္ ျမန္မာအာဏာပုိင္ေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္း ၂ ခ ုျဖစ္ၾကတဲ့ UNDP ကုလသမဂၢ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအစီအစဥ္ နဲ႔ UNHCR ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ား ဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရုံး တုိ႔အၾကား ဆက္လက္ညွိႏိႈင္းဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ရုိက္တာ သတင္းဌာနကုိ ေျပာပါတယ္။

အဲဒီ နားလည္မႈစာခြ်န္လႊာကုိ ကုလ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ျမန္မာအာဏာပုိင္ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအတြက္ အေျခခံမူေဘာင္ ခ်မွတ္ရန္ ပထမေျခလွမ္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီသေဘာတူညီခ်က္ဟာ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးေတြနဲ႔ ကုိက္ညီျခင္းမရွိဘူးလုိ႔ ဒုကၡသည္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက ေျပာၾကားေၾကာင္းနဲ႔ အဲဒီ သေဘာတူညီခ်က္မွာ ဒုကၡသည္ေတြကုိ ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ ေခၚေဝၚသုံးစြဲျခင္း မရွိတဲ့အတြက္ မေက်နပ္ဘူးလုိ႔ ရုိဟင္ဂ်ာ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးက ေျပာဆုိေၾကာင္း ရုိက္တာသတင္းမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမုိကရက္တစ္တပ္ဦး ABSDF ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားသူ ကိုေမာင္ေမာင္သိန္းကေတာ့ ဒီသေဘာတူညီခ်က္ဟာ မွ်တၿပီး အားလုံးလက္ခံသင့္တဲ့ အခ်က္ေတြပဲလုိ႔ ေဝဖန္ပါတယ္။

"သူတုိ႔ကုိျပန္လာတာ လက္ခံေပးရင္ သူတုိ႔ေက်နပ္ဖုိ႔ေကာင္းတယ္။ နဂုိကတည္းကလည္း သူတုိ႔က ဒီေနရာမွာပဲေနၿပီး ဒီေနရာမွာပဲ သြားလာလႈပ္ရွားခြင့္ရထားတာပဲ။ အင္တာေနရွင္နယ္အရလည္း က်ေနာ္တုိ႔ေတြ ဒီဘက္ကုိ အေျခခ် လာေရာက္ေနထုိင္ခြင့္ရလုိ႔ လာတယ္ဆုိရင္လည္း ဒီအေမရိကန္ရဲ႕ Immigration Law လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဥပေဒအရ ေဘာင္အတြင္းေနထုိင္ရတာပဲေလ။ သူတုိ႔ေတြ ျပန္လာၿပီဆုိရင္လည္း တရားဥပေဒေဘာင္အတြင္းေနၿပီး ေနာက္ပုိင္းက်မွ ႏုိင္ငံသားျပဳမႈဥပေဒတုိ႔ ဘာတုိ႔ ရွိတဲ့အတုိင္း ေရရွည္မွာ သူတုိ႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ စည္းကမ္းဥပေဒအတုိင္း ႏုိင္ငံသားေကာင္း တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေနထုိင္သြားရင္ သူတုိ႔ေတြလည္း ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ရလာမွာေပါ့ဗ်ာ။ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ က်န္တဲ့ ႏုိင္ငံသားေတြ နည္းတူ အခြင့္အေရးေတြ တန္းတူ ရလာၾကမွာေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီ အခ်ိန္အထိေတာ့ သူတုိ႔လည္း စိတ္ရွည္လက္ရွည္ ေစာင့္ရမွာေပါ့"

မြတ္စလင္ဒုကၡသည္ ေခါင္းေဆာင္ အမ်ားစုကေတာ့ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္အတြက္ အာမခံခ်က္မရရင္ သူတုိ႔ မျပန္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ ေျပာေနၾကဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုထြက္ေပၚလာတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္သတင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာအစုိးရရဲ႕ တုံ႔ျပန္ခ်က္ တစ္စုံတစ္ရာ မရရွိေသးပါဘူး။

RFA Burmese
https://www.facebook.com/pg/rfaburmese