ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ EU ခ်မွတ္

ဥေရာပေကာင္စီက တနလၤာေန႔မွာ ခ်မွတ္လုိက္တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအတြက္ အေရးပါတဲ့ အေျခခံ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တခုျဖစ္ေၾကာင္း အီးယူ ႏုိင္ငံျခားမူ၀ါဒေရးရာ အႀကီးအကဲ Federica Mogherini က ေျပာၾကား လုိက္ပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း လံုၿခံဳေရး တပ္အင္အား အလြန္အကြ်ံသံုးစြဲမႈေၾကာင့္ ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ အဖြဲ႔၀င္ ႏုိင္ငံေတြက ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္နဲ႔ တပ္မေတာ္ အႀကီးတန္း တာ၀န္ရွိသူေတြကို ဖိတ္ၾကားမႈ ဆိုင္းငံ႔ထားမွာ ျဖစ္သလို လက္ရွိ ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြကိုလည္း ျပန္လည္ သံုးသပ္မယ္လို႔ ဥေရာပ ေကာင္စီက ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးပါမယ္။
တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္နဲ႔ စစ္တပ္အႀကီးတန္း အရာရွိေတြအေပၚ ပစ္ထား ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈေတြကုိ ေအာက္တုိဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔က Luxemburg မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ အီးယူ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား စည္းေ၀းပြဲကေန ခ်မွတ္လုိ္က္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဥေရာပသမဂၢဟာ ကမၻာ့တ၀ွမ္း လူ႔အခြင့္အေရးကုိ ဦးစားေပးတဲ့ ႏုိင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒကုိ ခ်မွတ္ ေဆာင္ရြက္ေနဆဲျဖစ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္း တခုျဖစ္ေၾကာင္း အီးယူ ႏုိင္ငံျခားမူ၀ါဒေရးရာ အႀကီးအကဲ Federica Mogherini က တနလၤာေန႔မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့တဲ့အေၾကာင္းကုိလည္း အခုလုိ ဆက္လက္ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်မတုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့ပါတယ္။ အားလုံးလဲ ေတြ႔ၾကၿပီး ျဖစ္မွာပါ။ အဲဒီ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ဟာ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအတြက္ အေရးပါတဲ့ အေျခခံ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ႏုိ၀င္ဘာလကုန္မွာ ASEM - အာရွ ဥေရာပ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား စည္းေ၀းပြဲ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ က်င္းပဖုိ႔ ရွိေနတာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခအေနေတြကုိ ၀န္ႀကီးေတြ အေနနဲ႔ ေဆြးေႏြးဖုိ႔ အခြင့္အလန္းတခုျဖစ္ပါမယ္။”
အာရွ ဥေရာပ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအဆင့္ စည္းေ၀းပြဲကုိ အခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔ကေန ၂၁ ရက္ေန႔အထိ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း အၾကမ္းဖက္မႈေတြ အဆုံးသတ္ေရးအတြက္လည္း Ms. Mogherini က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ အတြင္း ထပ္ေလာင္း ေတာင္းဆုိခဲ့ပါတယ္။
“အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ခ်က္ျခင္း အဆုံးသတ္ေရးအတြက္ က်မတုိ႔ ေတာင္းဆုိပါတယ္။ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆုိင္ရာ အကူအညီေတြ အခ်ိန္မဆုိင္းဘဲ ခ်က္ျခင္း လုပ္ေဆာင္ခြင့္ျပဳဖုိ႔ ျမန္မာအစုိးရကုိ ေတာင္းဆုိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ထြက္ေျပးသြားၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လာႏုိင္ေရးအတြက္လည္း ကူညီ လုပ္ေဆာင္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိပါတယ္။”
ဥေရာပေကာင္စီက အခ်က္ (၈) ခ်က္ပါ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ ခ်မွတ္လုိက္တာမွာ - ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း လံုၿခံဳေရး တပ္အင္အား အလြန္အကြ်ံသံုးစြဲမႈေၾကာင့္ ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ အဖြဲ႔၀င္ ႏုိင္ငံေတြက ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္နဲ႔ တပ္မေတာ္ အႀကီးတန္း တာ၀န္ရွိသူေတြကို ဖိတ္ၾကားမႈ ဆိုင္းငံ႔ထားမွာ ျဖစ္သလို လက္ရွိ ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြကိုလည္း ျပန္လည္ သံုးသပ္မယ့္အေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
လက္ရွိ က်င့္သံုးေနတဲ႔ လက္နက္နဲ႔ စစ္သံုးပစၥည္း ေရာင္းခ်မႈ တားျမစ္မႈကိုလည္း ဆက္လက္ထားရွိဖို႔ ဥေရာပ သမဂၢက အတည္ျပဳလုိက္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းက လူသားခ်င္း စာနာမႈနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ဆုိင္ရာ အေျခအေနေတြဟာ အလြန္ စုိးရိမ္ဖြယ္ရာ ေကာင္းေၾကာင္း၊ အိမ္ေတြကုိ မီးရႈိ႕မႈေတြနဲ႔ ျပင္းထန္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ၊ ေျမျမဳပ္မႈိင္းေထာင္တာေတြနဲ႔ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားမႈေတြ ဆက္လက္ ျဖစ္ေပၚေနတယ္ဆုိတဲ့ စုိးရိမ္ဖြယ္ေကာင္းတဲ့ သတင္းေတြ ဆက္လက္ ထြက္ေပၚေနေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ဘက္ကို ရိုဟင္ဂ်ာေတြအမ်ားစု ပါ၀င္တဲ့လူေပါင္း ၅ သိန္းနီးပါး ထြက္ေျပးရေၾကာင္း၊ လူအမ်ားအျပား အခ်ိန္တုိတုိအတြင္း ထြက္ေျပးၾကရတဲ့ ျဖစ္ရပ္ဟာ လူနည္းစုေတြအေပၚ ပစ္မွတ္ထား လုပ္ေဆာင္တဲ့ သေကၤတျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒါေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ေတြ ဂုဏ္သိကၡာရွိစြာ ေနရပ္ျပန္ႏုိင္ေရးအတြက္ အေရးတႀကီး ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔လုိအပ္ေၾကာင္း၊ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း စာနာမႈ အကူအညီေပးေရးနဲ႔ သတင္းမီဒီယာေတြ သြားေရာက္ သတင္းယူခြင့္ကုိ ကန္႔သတ္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားေၾကာင္း၊ ဒါေၾကာင့္ လုိအပ္ခ်က္ေတြကုိ သိရွိႏုိင္ဖုိ႔နဲ႔ အကူအညီေပးႏုိင္ေရးတုိ႔အတြက္ အျပည့္အ၀ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ျခင္း မရွိေၾကာင္းလည္း ဥေရာပေကာင္စီရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အၾကမ္းဖက္မႈ အားလံုးကို ဘက္ေပါင္းစံုက ခ်က္ခ်င္းရပ္ဖို႔လည္း ဥေရာပ ေကာင္စီက ေတာင္းဆိုသလို ျမန္မာ စစ္တပ္ အေနနဲ႔ စစ္ဆင္ေရးေတြကို ရပ္ဖို႔၊ အရပ္သားေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ မရွိဘဲ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး ဥပေဒ ျပဌာန္းခ်က္ေတြနဲ႔ အညီ အေသအခ်ာ ေဆာင္ရြက္ဖို႔လည္း တုိက္တြန္းထားပါတယ္။
အေျခအေနေတြ တိုးတက္မႈ မရွိရင္ ဥေရာပ ေကာင္စီဘက္က ေနာက္ထပ္ အေရးယူမႈေတြ ဆက္ၿပီး လုပ္သြားဖို႔ ရွိသလို အေျခအေနေတြ တိုးတက္လာခဲ႔ရင္လည္း တုံ႔ျပန္ဖို႔ အဆင္သင့္ရွိေနပါတယ္လို႔ ဥေရာပ ေကာင္စီ ေၾကညာခ်က္က ေျပာပါတယ္။
အီးယူအေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္ ထိပ္တန္းအရာရွိေတြအေပၚ ပစ္မွတ္ထား ေရးယူမႈေတြလုပ္ေဆာင္တာနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ အဆုံးသတ္ေရးအတြက္ ေတာင္းဆုိေနတဲ့ တခ်ိန္ထဲမွာဘဲ ဒုကၡေရာက္သူေတြအတြက္ အကူအညီေတြလည္း ေပးေနတယ္ဆုိတာကုိ Ms. Mogherini က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“က်မတုိ႔ အီးယူ ဥေရာပသမဂၢအေနနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာရွိတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆုိင္ရာ အကူအညီေတြကုိ တုိးျမင့္ လုပ္ေဆာင္ေပးေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းက အကူအညီေပးေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ပါ၀င္ ကူညီဖုိ႔အတြက္လည္း က်မတုိ႔ဘက္က အဆင္သင့္ ရွိေနပါတယ္။”
ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးတဲ့ အေရးႀကီးကိစၥ အပါအ၀င္ ရခုိင္အႀကံေပး ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကုိ အျပည့္အ၀နဲ႔ အလ်င္အျမန္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္ေရးအတြက္ အဆင္သင့္ရွိေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာအစုိးရကုိ အီးယူက ပ့ံပုိးဖုိ႔ အဆင္သင့္ ရွိတဲ့အေၾကာင္း၊ အႀကံေပးခ်က္ေတြကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ ျမန္မာအစုိးရက ဖြဲ႔စည္းတဲ့ ၀န္ႀကီးအဆင့္ ေကာ္မီတီကုိလည္း အီးယူက ႀကိဳဆုိေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။