ဒီတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္းအစီအစဥ္မွာ
က်င္းပၿပီးစီးခဲ့တဲ့ (၂၁) ရာစုပင္လံု ဒုတိယအႀကိမ္ ညီလာခံဟာ
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အေကာင္းဘက္ကို ေရြ ႔ေစခဲ့တယ္လို႔ က်င္းပသူေတြ၊
တက္ေရာက္ခဲ႔သူေတြက ေျပာေနၾကခ်ိန္မွာပဲ မတက္ေရာက္ဘဲ ေနခဲ့သူေတြက ညီလာခံရဲ႕
အေျခခံအားနည္းခ်က္ေတြ၊ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ေထာက္ျပေျပာဆိုေနၾကပါတယ္။
ႏွစ္ဘက္ရဲ႕ သေဘာထားအျမင္ေတြကို ခ်င့္ခ်ိန္စဥ္းစားႏိုင္ဖို႔အတြက္
ညီလာခံတက္ေရာက္ခဲ့သူ ပအို႔ဝ္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ ဥကၠဌ
ခြန္ျမင့္ထြန္း၊ တက္ေရာက္ဖို႔ ျငင္းဆန္ခဲ့တဲ႔ UNFC တြဲဘက္အတြင္းေရးမွဴး
ဦးထြန္းေဇာ္တို႔နဲ႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဦးထြန္းေဇာ္တုိ႔က အဲဒီအစည္းအေဝးကို မတက္ဘူး။ ခြန္ျမင့္ထြန္းတို႔က အစည္းအေဝးကို တက္တယ္။ အဓိကအားျဖင့္ ဘာကြာသလဲ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လိုလားတဲ့ေနရာမွာေတာ့ အတူတူ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီညီလာခံကို တက္တာမတက္တာ ဘာေၾကာင့္ကြဲရသလဲဆိုတာကို ဦးထြန္းေဇာ္ နည္းနည္းစေျပာပါ။
ဦးထြန္းေဇာ္ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ ဒီ (၂၁) ရာစု ပင္လံုညီလာခံဆိုတာ NCA ေပၚမွာ အေျခခံၿပီးလုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ NCA မွာ အားလံုးပါဝင္ေရးဆိုတဲ့ အေျခခံရွိတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က အားလံုးပါဝင္ၿပီးမွ အတူတကြ သြားရမယ့္ျဖစ္စဥ္ျဖစ္တယ္။ အေျခခံအားျဖင့္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီအေပၚမွာ ရပ္တည္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ညီလာခံကို တက္ေရာက္ေရး၊ မတက္ေရာက္ေရးကေတာ့ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္း၊ မထိုးျခင္းအေပၚမွာ မူတည္သြားတဲ့အခါၾကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က NCA ကို လက္မွတ္ေရးထိုးႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ညိွႏိႈင္းေဆြးေႏြးေနတဲ့အဆင့္မွာပဲ ရွိပါေသးတယ္။ အဲဒီအေနအထားေအာက္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ကို ပါဝင္မႈ အခြင့္အလမ္းနဲ႔ တန္းတူရည္တူရွိမႈ၊ ေနာက္ၿပီးမွ ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္တို႔ မရိွတဲ့အေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔ မတက္ေရာက္ႏိုင္တဲ့ အေနအထားကို ေရာက္သြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ခြန္ျမင့္ထြန္းတုိ႔ ဘာေၾကာင့္တက္သလဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဦးထြန္းေဇာ္တုိ႔ မတက္တဲ့အေပၚ ဘယ္လို ေျပာလုိပါလဲ။
ခြန္ျမင့္ထြန္း ။ ။ ဒုတိယအႀကိမ္ အစည္းအေဝးကို မတက္ေရာက္ျဖစ္တဲ့ အေျခအေနကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ နားလည္ထားတာကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္နဲ႔ KNP နဲ႔ ညိွႏိႈင္းတဲ့အခါမွာ အခ်ဳိ ႔ေသာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိအံုးမယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ မတက္ေရာက္ႏုိင္ေသးတာ ျဖစ္တယ္။ တခ်ဳိ ႔ေသာ ခရီးသြားလာေရးဆုိင္ရာ အခက္အခဲ စသည္ျဖင့္။ ၿပီးေတာ့ UNFC ဘက္က ေတာင္းဆိုခ်က္တခ်ဳိ ႔ အဲဒီအေပၚမွာ ညိွႏိႈင္းဖုိ႔အတြက္ ဆက္လက္ညိွႏိႈင္းေနဆဲ ရွိတာကို က်ေနာ္တုိ႔ သိထားပါတယ္။ ဒုတိယအႀကိမ္ (၂၁) ရာစု ပင္လံုညီလာခံ က်င္းပတဲ့အေပၚမွာေတာ့ NCA လမ္းေၾကာင္းအတုိင္း သြားေနတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ လက္နက္ကိုင္အင္အားစုေတြက ဒီအေပၚမွာ ကန္႔ကြက္တယ္လို႔ အဲဒီလိုေတာ့ နားလည္ထားတာ မရွိပါဘူး။ (၂၁) ရာစု ပင္လံုညီလာခံရဲ ႔ သေဘာထားေတြ၊ ဖြဲ႔စည္္းမႈေတြကေတာ့ --- မွာ ပါဝင္ခဲ့ၾကတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြအားလံုး NCA လက္မွတ္ေရးထိုးတဲ့လူ၊ မထိုးတဲ့လူ အားလံုးကေတာ့ အတူတကြ အတည္ျပဳခဲ့တဲ့ NCA ရဲ ႔ ျပဌာန္းခ်က္နဲ႔ က်င္းပၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုသြားေနတဲ့ NCA ဆိုတာကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္တခုလံုးကို အေျဖရွာဖို႔အတြက္ ဂိတ္ေပါက္ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီေတာ့ ဦးထြန္းေဇာ္တုိ႔ UNFC – NCA ကို လက္မွတ္မထိုးတဲ့လူေတြအေနနဲ႔ NCA လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း ဆက္သြားမယ္ဆိုတဲ့ အခု ေနာက္ဆံုးေပၚထြက္လာတဲ့ ညီလာခံရဲ ႔ ရလဒ္အေပၚမွာ ဘယ္လိုသံုးသပ္လုိပါတယ္။
ဦးထြန္းေဇာ္ ။ ။ အခု မေန႔က က်ေနာ္တုိ႔ (၃၇) ခ်က္ အတည္ျပဳလက္မွတ္ေရးထိုးလိုက္တာ ေတြ႔ပါတယ္။ အဲဒါကို ျပည္ေထာင္စု သေဘာတူစာခ်ဳပ္ရဲ ႔ အစိတ္အပိုင္းတခုအေနနဲ႔ အပိုင္း (၁) အေနနဲ႔ မွတ္ယူၾကတာ ေတြ႔ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျမင္တာကေတာ့ အင္အားစုအားလံုးရဲ ႔ သေဘာထားထပ္တူက်မႈ မရွိဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ညီလာခံကို တက္ေရာက္ေနတဲ့ အစုအဖြဲ႔အသီးသီးထဲမွာလည္း ေက်ေက်လည္လည္ မရွိတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔က ေယဘုယ်ၿခံဳၿပီး ေျပာမယ္ဆိုရင္ အဲဒီ (၃၇) ခ်က္ကေတာ့ ညီလာခံကို တက္ေရာက္ေနတဲ့ လက္မွတ္ေရးထုိးၾကတဲ့ အစုအဖြဲ႔ေတြကိုပဲ ကိုယ္စားျပဳတဲ့ အေနအထားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တတိုင္းျပည္လံုးကို လႊမ္းၿခံဳတဲ့ အေနအထားေတာ့ မရွိဘူးလို႔ အဲဒီလို သံုးသပ္မိပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ အခု NCA ကို လက္မွတ္မထိုးတဲ့ဘက္က အခု ညီလာခံကို မတက္ခဲ့တဲ့ဘက္က ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ပါဝင္ႏုိင္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းေကာ ရွိပါ့ရဲလား။
ဦးထြန္းေဇာ္ ။ ။ က်ေနာ္တို႔က NCA လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ သြားဖို႔အတြက္ သေဘာထားရွိၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္လဲ က်ေနာ္တုိိ႔က NCA လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ေရးအတြက္ အဆိုျပဳခ်က္ (၉) ခ်က္ အစိုးရနဲ႔ ညိွႏိႈင္းေနတာ တႏွစ္ေက်ာ္ရွိၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ေဆြးေႏြးမႈအတုိင္းပဲ က်ေနာ္တုိ႔ ဆက္သြားမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာထားပဲ ရွိပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီ ညိွႏိႈင္းမႈ ေျပလည္ႏိုင္မယ့္ အလားအလာ ရွိပါလား။ မေျပလည္ရင္ေကာ။
ဦးထြန္းေဇာ္ ။ ။ ဒါကေတာ့ တပ္မေတာ္နဲ႔ အစိုးရရဲ ႔ သေဘာထားအေပၚ မူတည္ပါလိမ့္မယ္။ က်ေနာ္တို႔က တကယ္စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖာ္ေဆာင္မယ္။ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္နဲ႔ တုိင္းျပည္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၊ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးကို လုပ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ဖို႔ ဆုိရင္ေတာ့ အင္အားစုအားလံုး ပါဝင္တဲ့ တန္းတူရည္တူ ရွိမႈအေပၚမွာ အေျခခံၿပီးမွ ေဆြးေႏြးႏိုင္တဲ့ အခင္းအက်င္းေတြကို ဖန္တီးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ NCA ေပၚမွာ အေသကိုင္ၿပီးမွ တရားေသ ရပ္ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အခက္အခဲ ႀကံဳေနရအံုးမယ့္ သေဘာေတာ့ ရွိပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ခြန္ျမင့္ထြန္းတုိ႔ရဲ ႔ သေဘာထားကို ၾကားလိုပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး၊ သူတို႔ (၉) ခ်က္ မပါဘဲနဲ႔ အရင္ေျပာထားတဲ့အတုိင္းပဲ ဆက္ၿပီးေတာ့ သြားေနၾကမယ္ဆိုရင္ သူတုိိ႔ ပါဝင္ရ ခက္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဆိုေတာ့ သူတုိ႔မပါဝင္ရင္လဲ ဆက္သြားမွာလား။
ခြန္ျမင့္ထြန္း ။ ။ UNFC က NCA လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ ပါဝင္ေရးအတြက္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြး ညိွႏိႈင္းတဲ့ ကိစၥရပ္ေပၚမွာကေတာ့ က်ေနာ္အေနနဲ႔ အထူးျပဳၿပီး ေျပာစရာမရွိပါဘူး။ ဒါကေတာ့ NCA ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့အခါမွာ လိုအပ္တဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ဒါကို ညိွႏိႈင္းေဆြးေႏြးၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ဒုတိယပင္လံု အစည္းအေဝးကေန ထြက္ေပၚလာတဲ့ ရလဒ္ေတြကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ အစုအဖြဲ႔မ်ားကို ကိုယ္စားျပဳၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးၾကၿပီးေတာ့ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အားလံုးပါဝင္ေရးမူ အေျခခံေပမယ့္လို႔ အခု အားလံုးေသာ အဖြဲ႔အစည္းေတြေတာ့ မပါဝင္ႏုိင္ေသးဘူး။ သို႔ေသာ္ အားလံုးလက္ခံႏိုင္မယ့္ မူေတြကိုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြဟာ လက္မွတ္ထိုးတဲ့လူေကာ၊ မထိုးတဲ့လူေကာ ပါဝင္ခဲ့တဲ့ မိုင္းဂ်န္ရန္အစည္အေဝးမွာ အတည္ျပဳထားတဲ့ မူေတြ အေျခခံေတြ၊ သေဘာထားေတြကို ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ ဒီအခ်ဳပ္အျခာအာဏာက ႏုိင္ငံသားေတြက ဆင္းသက္ရမယ္။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးတိုင္းဟာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး အပါအဝင္ အားလံုးမွာ မိမိတို႔ျပဌာန္းခြင့္ေတြဟာ တန္းတူရည္တူ ရွိရမယ္။ ဒီအခ်က္ေတြကေတာ့ မိုင္းဂ်န္ရန္ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးအပါအဝင္ တိုင္းရင္းသားေတြ ညီလာခံအဆက္ဆက္မွာ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အားလံုးလက္ခံၿပီသားျဖစ္ခဲ့တဲ့ မူေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ က်ေနာ္လည္း သေဘာတူတာေတြ ေတြ႔ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ျပည္နယ္တုိင္းေဒသႀကီးေတြကို တရားစီရင္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာေတြကို ေပးအပ္မယ္၊ ဘာညာဆိုတာေတြေတာ့ စာထဲမွာ ေရးထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဆိုေတာ့ လက္ခံႏိုင္တဲ့ အစိတ္အပိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးထြန္းေဇာ္ ဘယ္လို သေဘာရပါလဲ။
ဦးထြန္းေဇာ္ ။ ။ လူမ်ဳိးစုအားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳတယ္လို႔ ခက္ပါတယ္။ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ အဖြဲ႔ရွစ္ဖြဲ႔ထဲမွာကိုယ္ႏိႈက္ RCSS, ALP ဆိုလို႔ရွိရင္ အမ်ဳိးသားအဆင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ မလုပ္ရေသးပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ သူတုိ႔က ျပည္သူလူထုရဲ ႔ သေဘာထားကို မယူႏိုင္ေသးဘူးေပါ့။ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြက သူတုိ႔ရဲ ႔ လူမ်ဳိးေတြ၊ လူထုေတြကို ကိုယ္စားျပဳၿပီးမွ ေျပာဖို႔၊ အတည္ျပဳဖို႔ဆုိတာ သူတုိ႔မွာ အခက္အခဲရွိိတယ္ဆိုတာ ညီလာခံတေလွ်ာက္လံုးမွာ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့အေပၚမွာ သိရွိရတယ္။ ေနာက္ဆံုး အတည္ျပဳမႈပံုစံ၊ လုပ္သြားတဲ့ပံုစံကေတာ့ အစုအဖြဲ႔ ကိုယ္စားျပဳၿပီးမွ လုပ္သြားတယ္ဆိုရင္ သက္ဆုိင္ရာအဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔ေတာ့ သူ႔ရဲ ႔လူထုနဲ႔ လူမ်ဳိးကို ကုိယ္စားျပဳသလားဆုိတာ သူတုိ႔ကိုယ္တုိင္လည္း ဒါကို ေျဖၾကားႏိုင္ျခင္း မရွိပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒါကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ လူမ်ဳိးအားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳတယ္လို႔ ေျပာလို႔မရတဲ့ အေနအထား ရွိပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တကယ္တမ္း အလုပ္ျဖစ္မယ္။ တကယ္တမ္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္မယ္လို႔ဆိုရင္ ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္လို႔ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလား။
ဦးထြန္းေဇာ္ ။ ။ အဓိကေတာ့ NCA အေျခခံၿပီး ျဖစ္လာတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ NCA မွာ အေျခခံတဲ့ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈဆုိင္ရာ မူေဘာင္ရွိပါတယ္။ မူေဘာင္ေပၚမွာ သူက သက္ဆိုင္ရာ လူမ်ဳိးအလိုက္၊ အေၾကာင္းအရာအလိုက္၊ ေဒသအလိုက္ က်င္းပရတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ မူတည္ၿပီးမွ သက္ဆုိင္ရာ ျပည္နယ္နဲ႔လူထုနဲ႔ အဲဒါေတြကို ကိုယ္စားျပဳမႈကိုယူတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အကယ္၍မ်ား က်ေနာ္တိုိ႔က အဲဒီလို မူေဘာင္မွာ မျပဌာန္းဘဲနဲ႔ သက္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ၾကားထဲမွာပဲ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းမယ္ဆိုလုိ႔ရွိရင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ ႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ တိုင္းျပည္ရဲ ႔ အႀကီးအကဲေတြ ၾကားထဲမွာ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းဖလွယ္လို႔ ေျပလည္ရင္ ဒါၿပီးသြားႏိုင္တဲ့ အေနအထား ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုအေနအထားက အားလံုးပါဝင္ေရးေပၚမွာ အေျခခံၿပီးသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အားလံုးပါဝင္ေရးဆိုသည္မွာ က်ေနာ္တို႔က လူထုလည္း ပါပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ Civil Society ေတြ၊ ပါဝင္သင့္ပါဝင္ထိုက္သူေတြကို အဲဒီမွာ ထည့္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီလုိမ်ဳိး အားလံုးပါဝင္ႏုိင္တဲ့ အေနအထားကို မေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္သမွ် ကာလပတ္လံုးကေတာ့ အဲဒီအခင္းအက်င္းက ထြက္ေပၚလာတဲ့ ရလဒ္မွန္သမွ်ဟာ အားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳတယ္လုိ႔ ေျပာလို႔မရတဲ့ အေျခအေန၊ အေနအထားပဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ က်ေနာ္ အဲဒီလုိပဲ နားလည္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ့္ရဲ ႔ သေဘာထားအျမင္ ေထာက္ျပခ်င္တာ တခုနဲ႔ ခြန္ျမင့္ထြန္းကို ျပန္ေမးပါရေစ။ အခုနေျပာတဲ့ အာဏာ (၃) ရပ္လံုးကို ျပည္နယ္တိုင္းေဒသႀကီးေတြကို လူမ်ဳိးစုေတြ လက္ထဲကို အပ္ႏွင္းမယ္။ အၾကမ္းဖ်ဥ္း ႏုိင္ငံေရးအရ သိပ္အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ပါ။ ဒီလို အပ္ႏွင္းတာေတာ့ ဟုတ္ၿပီ။ ဒါေပမဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြကိုေရာ လူထုဆႏၵနဲ႔အညီ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခြင့္ ရွိမလား။ ဗဟုိကပဲ ခန္႔အပ္ေနမလား စသည္ျဖင့္ အစိုးရအဖြဲ႔တုိ႔၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တုိ႔ စတာကို … အဲဒါကို သေဘာတူညီမႈ ဘယ္လို ရရွိခဲ့ပါလဲ။
ခြန္ျမင့္ထြန္း ။ ။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အရင္ဦးဆံုးမွာေတာ့ အေျခခံအက်ဆံုး မူေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ညိွႏိႈင္းခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဖယ္ဒရယ္ဆိုတာေတာ့ အားလံုးလက္ခံၿပီသား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ျပည္နယ္မ်ားၾကား အာဏာခြဲေဝမႈနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ေတာ့ ဖယ္ဒရယ္ရဲ ႔ အေျခခံမူအတုိင္း ဗဟိုျပည္ေထာင္စုအစိုးရကေနၿပီးေတာ့ ျပည္နယ္မွာရိွတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အႀကီးအကဲေတြကို ျဖဳတ္ျပစ္တာမ်ဳိး၊ ခန္႔အပ္တာမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲနဲ႔ သက္ဆုိင္ရာ ျပည္နယ္ေတြကပဲ မိမိတုိ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အႀကီးအကဲကို ခန္႔အပ္တာဝန္ေပးတာမ်ဳိး ဒါကေတာ့ အေျခခံအားျဖင့္ ရွိထားၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဖယ္ဒရယ္မူ အေျခခံၿပီး ညိွႏိႈင္းခဲ့တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီအေျခခံပဲျဖစ္ေအာင္ ဆက္လက္ၿပီး ႀကိဳးပမ္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တခုက အားလံုးပါဝင္ေရးမူနဲ႔ အားလံုးလက္ခံႏိုင္မယ့္မူမ်ား ဆိုတာကေတာ့ ဆက္စပ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အားလံုးပါဝင္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရမယ္။ အားလံုးက မပါဝင္ႏိုင္ေသးေပမယ့္လို႔ NCA ကို က်ေနာ္တို႔ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီးတဲ့အခါမွာ NCA ရဲ ႔ အာဏာသက္ေရာက္မႈအရ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ေနၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ က်ေနာ္ တခုဆက္ေမးခ်င္တာက အဲဒီေတာ့ အားလံုးပါဝင္လာႏုိင္ေအာင္ အဓိက တာဝန္ရွိတဲ့ အစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္ကို ခင္မ်ားတုိ႔ တုိင္းရင္းသားအင္အားစုေတြအေနနဲ႔ ဘယ္ေလာက္အထိ နားခ်ႏိုင္ပါသလဲ။ ဘယ္ေလာက္အထိ ဆြဲေဆာင္ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းၾကပါသလဲ။ ဘယ္ေလာက္ ေအာင္ျမင္ႏုိင္မယ့္ အလားအလာ ရွိပါလဲ။
ခြန္ျမင့္ထြန္း ။ ။ အဲဒါကေတာ့ NCA ကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ ရွစ္ဖြဲ႔အေနနဲ႔ အစိုးရလႊတ္ေတာ္၊ တပ္မေတာ္မ်ားနဲ႔ အခု လက္မွတ္မေရးထိုးထားတဲ့ ညီေနာင္မ်ားၾကားမွာ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ေပါင္းကူးတံတားအေနနဲ႔ ႏွစ္ဘက္အနင္းခံၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္ဆံုး ဦးထြန္းေဇာ္ ကို ေမးခ်င္ပါတယ္။ အနာဂတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အလားအလာကို ဦးထြန္းေဇာ္ ဘယ္လို ျမင္ပါလဲ။ ဒီလုိပံုနဲ႔ပဲ ခပ္ကင္းကင္း ျဖစ္ေနၾကမလား။ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ေပါင္းစည္းၿပီးေတာ့ ျပည္သူလူထုအားလံုး ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အတိုင္း တညီတညႊတ္တည္း ျဖစ္လာႏုိင္မယ္လုိ႔ ထင္ပါလား။
ဦးထြန္းေဇာ္ ။ ။ က်ေနာ္ျမင္တာကေတာ့ အဓိက ကြဲျပားေနတာကေတာ့၊ သိသာေနတာကေတာ့ တပ္မေတာ္ရဲ ႔ ရပ္တည္ခ်က္သေဘာထား ျဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ရဲ ႔ ရပ္တည္ခ်က္ သေဘာထားက ေျပာင္းလဲမႈ မရွိဘူး။ သူက အေသဆုပ္ကိုင္ထားတဲ့ ပံုစံမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ အဓိက ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ဘာလဲဆိုေတာ့ သူက တိုင္းျပည္ရဲ ႔ အေျခခံ ျပႆနာျဖစ္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ၊ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပႆနာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံကို ေျပာင္းလဲလုိတဲ့ စိတ္ဆႏၵက မရွိေသးတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလိုတဲ့ ဆႏၵမရွိတဲ့ကာလပတ္လံုးကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ထပ္တူက်ေနတဲ့ ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔အတြက္ေတာ့ အလွမ္းေဝးေနအံုးမယ္လို႔ က်ေနာ္ ျမင္ပါတယ္။ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ တပ္မေတာ္ဘက္မွာ ေနၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရးဆႏၵ ဒီထက္ပိုၿပီးေတာ့ တက္လာဖုိ႔လိုတယ္။ ေပ်ာ့ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေပ်ာင္းနဲ႔ သေဘာထားႀကီးစြာနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို လုပ္မယ္ဆုိလုိ႔ရွိရင္ေတာ့ အားလံုးအဆင္ေျပႏုိင္တယ့္ အေနအထားမွာ ရွိတယ္လုိ႔ အဲဒီလို ရိုးရိုးရွင္းရွင္းပဲ ျမင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဦးခြန္ျမင့္ထြန္းရဲ ႔ ေနာက္ဆံုးေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကိုလည္း ခပ္က်ဥ္းက်ဥ္း ေျပာေပးပါ။
ခြန္ျမင့္ထြန္း ။ ။ အလုပ္ကို အတူလက္တြဲလုပ္ႏိုင္ဖို႔ေတာ့ လုိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြအရ တပ္မေတာ္ဘက္က အခုန ကိုထြန္းေဇာ္ေျပာသလို ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့မွ သူတုိ႔ရဲ ႔ ရပ္တည္ခ်က္ေတြ၊ ဆုပ္ကိုင္ထားမႈေတြ ရွိပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အေျခအေနေတြေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ဘက္က ေျပာင္းလဲမႈေတြလည္း ဒီညီလာခံမွာေတာ့ ရွိခဲ့တယ္။ လက္ေတြ႔မွာ အတူတကြ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းႏုိင္မယ့္ အခင္းအက်င္းတရပ္ကေတာ့ ရွိဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါမွ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ ႔ ျပည္ေထာင္စုကို တိုက္ပြဲေတြနဲ႔ မထူေထာင္ဘဲ၊ ေဆြးေႏြးပြဲေတြနဲ႔ ထူေထာင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဦးထြန္းေဇာ္တုိ႔က အဲဒီအစည္းအေဝးကို မတက္ဘူး။ ခြန္ျမင့္ထြန္းတို႔က အစည္းအေဝးကို တက္တယ္။ အဓိကအားျဖင့္ ဘာကြာသလဲ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လိုလားတဲ့ေနရာမွာေတာ့ အတူတူ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီညီလာခံကို တက္တာမတက္တာ ဘာေၾကာင့္ကြဲရသလဲဆိုတာကို ဦးထြန္းေဇာ္ နည္းနည္းစေျပာပါ။
ဦးထြန္းေဇာ္ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ ဒီ (၂၁) ရာစု ပင္လံုညီလာခံဆိုတာ NCA ေပၚမွာ အေျခခံၿပီးလုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ NCA မွာ အားလံုးပါဝင္ေရးဆိုတဲ့ အေျခခံရွိတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က အားလံုးပါဝင္ၿပီးမွ အတူတကြ သြားရမယ့္ျဖစ္စဥ္ျဖစ္တယ္။ အေျခခံအားျဖင့္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီအေပၚမွာ ရပ္တည္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ညီလာခံကို တက္ေရာက္ေရး၊ မတက္ေရာက္ေရးကေတာ့ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္း၊ မထိုးျခင္းအေပၚမွာ မူတည္သြားတဲ့အခါၾကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က NCA ကို လက္မွတ္ေရးထိုးႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ညိွႏိႈင္းေဆြးေႏြးေနတဲ့အဆင့္မွာပဲ ရွိပါေသးတယ္။ အဲဒီအေနအထားေအာက္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ကို ပါဝင္မႈ အခြင့္အလမ္းနဲ႔ တန္းတူရည္တူရွိမႈ၊ ေနာက္ၿပီးမွ ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္တို႔ မရိွတဲ့အေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔ မတက္ေရာက္ႏိုင္တဲ့ အေနအထားကို ေရာက္သြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ခြန္ျမင့္ထြန္းတုိ႔ ဘာေၾကာင့္တက္သလဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဦးထြန္းေဇာ္တုိ႔ မတက္တဲ့အေပၚ ဘယ္လို ေျပာလုိပါလဲ။
ခြန္ျမင့္ထြန္း ။ ။ ဒုတိယအႀကိမ္ အစည္းအေဝးကို မတက္ေရာက္ျဖစ္တဲ့ အေျခအေနကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ နားလည္ထားတာကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္နဲ႔ KNP နဲ႔ ညိွႏိႈင္းတဲ့အခါမွာ အခ်ဳိ ႔ေသာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိအံုးမယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ မတက္ေရာက္ႏုိင္ေသးတာ ျဖစ္တယ္။ တခ်ဳိ ႔ေသာ ခရီးသြားလာေရးဆုိင္ရာ အခက္အခဲ စသည္ျဖင့္။ ၿပီးေတာ့ UNFC ဘက္က ေတာင္းဆိုခ်က္တခ်ဳိ ႔ အဲဒီအေပၚမွာ ညိွႏိႈင္းဖုိ႔အတြက္ ဆက္လက္ညိွႏိႈင္းေနဆဲ ရွိတာကို က်ေနာ္တုိ႔ သိထားပါတယ္။ ဒုတိယအႀကိမ္ (၂၁) ရာစု ပင္လံုညီလာခံ က်င္းပတဲ့အေပၚမွာေတာ့ NCA လမ္းေၾကာင္းအတုိင္း သြားေနတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ လက္နက္ကိုင္အင္အားစုေတြက ဒီအေပၚမွာ ကန္႔ကြက္တယ္လို႔ အဲဒီလိုေတာ့ နားလည္ထားတာ မရွိပါဘူး။ (၂၁) ရာစု ပင္လံုညီလာခံရဲ ႔ သေဘာထားေတြ၊ ဖြဲ႔စည္္းမႈေတြကေတာ့ --- မွာ ပါဝင္ခဲ့ၾကတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြအားလံုး NCA လက္မွတ္ေရးထိုးတဲ့လူ၊ မထိုးတဲ့လူ အားလံုးကေတာ့ အတူတကြ အတည္ျပဳခဲ့တဲ့ NCA ရဲ ႔ ျပဌာန္းခ်က္နဲ႔ က်င္းပၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုသြားေနတဲ့ NCA ဆိုတာကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္တခုလံုးကို အေျဖရွာဖို႔အတြက္ ဂိတ္ေပါက္ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီေတာ့ ဦးထြန္းေဇာ္တုိ႔ UNFC – NCA ကို လက္မွတ္မထိုးတဲ့လူေတြအေနနဲ႔ NCA လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း ဆက္သြားမယ္ဆိုတဲ့ အခု ေနာက္ဆံုးေပၚထြက္လာတဲ့ ညီလာခံရဲ ႔ ရလဒ္အေပၚမွာ ဘယ္လိုသံုးသပ္လုိပါတယ္။
ဦးထြန္းေဇာ္ ။ ။ အခု မေန႔က က်ေနာ္တုိ႔ (၃၇) ခ်က္ အတည္ျပဳလက္မွတ္ေရးထိုးလိုက္တာ ေတြ႔ပါတယ္။ အဲဒါကို ျပည္ေထာင္စု သေဘာတူစာခ်ဳပ္ရဲ ႔ အစိတ္အပိုင္းတခုအေနနဲ႔ အပိုင္း (၁) အေနနဲ႔ မွတ္ယူၾကတာ ေတြ႔ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျမင္တာကေတာ့ အင္အားစုအားလံုးရဲ ႔ သေဘာထားထပ္တူက်မႈ မရွိဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ညီလာခံကို တက္ေရာက္ေနတဲ့ အစုအဖြဲ႔အသီးသီးထဲမွာလည္း ေက်ေက်လည္လည္ မရွိတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔က ေယဘုယ်ၿခံဳၿပီး ေျပာမယ္ဆိုရင္ အဲဒီ (၃၇) ခ်က္ကေတာ့ ညီလာခံကို တက္ေရာက္ေနတဲ့ လက္မွတ္ေရးထုိးၾကတဲ့ အစုအဖြဲ႔ေတြကိုပဲ ကိုယ္စားျပဳတဲ့ အေနအထားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တတိုင္းျပည္လံုးကို လႊမ္းၿခံဳတဲ့ အေနအထားေတာ့ မရွိဘူးလို႔ အဲဒီလို သံုးသပ္မိပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ အခု NCA ကို လက္မွတ္မထိုးတဲ့ဘက္က အခု ညီလာခံကို မတက္ခဲ့တဲ့ဘက္က ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ပါဝင္ႏုိင္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းေကာ ရွိပါ့ရဲလား။
ဦးထြန္းေဇာ္ ။ ။ က်ေနာ္တို႔က NCA လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ သြားဖို႔အတြက္ သေဘာထားရွိၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္လဲ က်ေနာ္တုိိ႔က NCA လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ေရးအတြက္ အဆိုျပဳခ်က္ (၉) ခ်က္ အစိုးရနဲ႔ ညိွႏိႈင္းေနတာ တႏွစ္ေက်ာ္ရွိၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ေဆြးေႏြးမႈအတုိင္းပဲ က်ေနာ္တုိ႔ ဆက္သြားမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာထားပဲ ရွိပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီ ညိွႏိႈင္းမႈ ေျပလည္ႏိုင္မယ့္ အလားအလာ ရွိပါလား။ မေျပလည္ရင္ေကာ။
ဦးထြန္းေဇာ္ ။ ။ ဒါကေတာ့ တပ္မေတာ္နဲ႔ အစိုးရရဲ ႔ သေဘာထားအေပၚ မူတည္ပါလိမ့္မယ္။ က်ေနာ္တို႔က တကယ္စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖာ္ေဆာင္မယ္။ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္နဲ႔ တုိင္းျပည္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၊ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးကို လုပ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ဖို႔ ဆုိရင္ေတာ့ အင္အားစုအားလံုး ပါဝင္တဲ့ တန္းတူရည္တူ ရွိမႈအေပၚမွာ အေျခခံၿပီးမွ ေဆြးေႏြးႏိုင္တဲ့ အခင္းအက်င္းေတြကို ဖန္တီးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ NCA ေပၚမွာ အေသကိုင္ၿပီးမွ တရားေသ ရပ္ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အခက္အခဲ ႀကံဳေနရအံုးမယ့္ သေဘာေတာ့ ရွိပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ခြန္ျမင့္ထြန္းတုိ႔ရဲ ႔ သေဘာထားကို ၾကားလိုပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး၊ သူတို႔ (၉) ခ်က္ မပါဘဲနဲ႔ အရင္ေျပာထားတဲ့အတုိင္းပဲ ဆက္ၿပီးေတာ့ သြားေနၾကမယ္ဆိုရင္ သူတုိိ႔ ပါဝင္ရ ခက္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဆိုေတာ့ သူတုိ႔မပါဝင္ရင္လဲ ဆက္သြားမွာလား။
ခြန္ျမင့္ထြန္း ။ ။ UNFC က NCA လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ ပါဝင္ေရးအတြက္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြး ညိွႏိႈင္းတဲ့ ကိစၥရပ္ေပၚမွာကေတာ့ က်ေနာ္အေနနဲ႔ အထူးျပဳၿပီး ေျပာစရာမရွိပါဘူး။ ဒါကေတာ့ NCA ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့အခါမွာ လိုအပ္တဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ဒါကို ညိွႏိႈင္းေဆြးေႏြးၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ဒုတိယပင္လံု အစည္းအေဝးကေန ထြက္ေပၚလာတဲ့ ရလဒ္ေတြကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ အစုအဖြဲ႔မ်ားကို ကိုယ္စားျပဳၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးၾကၿပီးေတာ့ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အားလံုးပါဝင္ေရးမူ အေျခခံေပမယ့္လို႔ အခု အားလံုးေသာ အဖြဲ႔အစည္းေတြေတာ့ မပါဝင္ႏုိင္ေသးဘူး။ သို႔ေသာ္ အားလံုးလက္ခံႏိုင္မယ့္ မူေတြကိုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြဟာ လက္မွတ္ထိုးတဲ့လူေကာ၊ မထိုးတဲ့လူေကာ ပါဝင္ခဲ့တဲ့ မိုင္းဂ်န္ရန္အစည္အေဝးမွာ အတည္ျပဳထားတဲ့ မူေတြ အေျခခံေတြ၊ သေဘာထားေတြကို ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ ဒီအခ်ဳပ္အျခာအာဏာက ႏုိင္ငံသားေတြက ဆင္းသက္ရမယ္။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးတိုင္းဟာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး အပါအဝင္ အားလံုးမွာ မိမိတို႔ျပဌာန္းခြင့္ေတြဟာ တန္းတူရည္တူ ရွိရမယ္။ ဒီအခ်က္ေတြကေတာ့ မိုင္းဂ်န္ရန္ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးအပါအဝင္ တိုင္းရင္းသားေတြ ညီလာခံအဆက္ဆက္မွာ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အားလံုးလက္ခံၿပီသားျဖစ္ခဲ့တဲ့ မူေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ က်ေနာ္လည္း သေဘာတူတာေတြ ေတြ႔ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ျပည္နယ္တုိင္းေဒသႀကီးေတြကို တရားစီရင္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာေတြကို ေပးအပ္မယ္၊ ဘာညာဆိုတာေတြေတာ့ စာထဲမွာ ေရးထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဆိုေတာ့ လက္ခံႏိုင္တဲ့ အစိတ္အပိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးထြန္းေဇာ္ ဘယ္လို သေဘာရပါလဲ။
ဦးထြန္းေဇာ္ ။ ။ လူမ်ဳိးစုအားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳတယ္လို႔ ခက္ပါတယ္။ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ အဖြဲ႔ရွစ္ဖြဲ႔ထဲမွာကိုယ္ႏိႈက္ RCSS, ALP ဆိုလို႔ရွိရင္ အမ်ဳိးသားအဆင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ မလုပ္ရေသးပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ သူတုိ႔က ျပည္သူလူထုရဲ ႔ သေဘာထားကို မယူႏိုင္ေသးဘူးေပါ့။ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြက သူတုိ႔ရဲ ႔ လူမ်ဳိးေတြ၊ လူထုေတြကို ကိုယ္စားျပဳၿပီးမွ ေျပာဖို႔၊ အတည္ျပဳဖို႔ဆုိတာ သူတုိ႔မွာ အခက္အခဲရွိိတယ္ဆိုတာ ညီလာခံတေလွ်ာက္လံုးမွာ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့အေပၚမွာ သိရွိရတယ္။ ေနာက္ဆံုး အတည္ျပဳမႈပံုစံ၊ လုပ္သြားတဲ့ပံုစံကေတာ့ အစုအဖြဲ႔ ကိုယ္စားျပဳၿပီးမွ လုပ္သြားတယ္ဆိုရင္ သက္ဆုိင္ရာအဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔ေတာ့ သူ႔ရဲ ႔လူထုနဲ႔ လူမ်ဳိးကို ကုိယ္စားျပဳသလားဆုိတာ သူတုိ႔ကိုယ္တုိင္လည္း ဒါကို ေျဖၾကားႏိုင္ျခင္း မရွိပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒါကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ လူမ်ဳိးအားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳတယ္လို႔ ေျပာလို႔မရတဲ့ အေနအထား ရွိပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တကယ္တမ္း အလုပ္ျဖစ္မယ္။ တကယ္တမ္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္မယ္လို႔ဆိုရင္ ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္လို႔ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလား။
ဦးထြန္းေဇာ္ ။ ။ အဓိကေတာ့ NCA အေျခခံၿပီး ျဖစ္လာတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ NCA မွာ အေျခခံတဲ့ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈဆုိင္ရာ မူေဘာင္ရွိပါတယ္။ မူေဘာင္ေပၚမွာ သူက သက္ဆိုင္ရာ လူမ်ဳိးအလိုက္၊ အေၾကာင္းအရာအလိုက္၊ ေဒသအလိုက္ က်င္းပရတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ မူတည္ၿပီးမွ သက္ဆုိင္ရာ ျပည္နယ္နဲ႔လူထုနဲ႔ အဲဒါေတြကို ကိုယ္စားျပဳမႈကိုယူတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အကယ္၍မ်ား က်ေနာ္တိုိ႔က အဲဒီလို မူေဘာင္မွာ မျပဌာန္းဘဲနဲ႔ သက္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ၾကားထဲမွာပဲ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းမယ္ဆိုလုိ႔ရွိရင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ ႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ တိုင္းျပည္ရဲ ႔ အႀကီးအကဲေတြ ၾကားထဲမွာ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းဖလွယ္လို႔ ေျပလည္ရင္ ဒါၿပီးသြားႏိုင္တဲ့ အေနအထား ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုအေနအထားက အားလံုးပါဝင္ေရးေပၚမွာ အေျခခံၿပီးသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အားလံုးပါဝင္ေရးဆိုသည္မွာ က်ေနာ္တို႔က လူထုလည္း ပါပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ Civil Society ေတြ၊ ပါဝင္သင့္ပါဝင္ထိုက္သူေတြကို အဲဒီမွာ ထည့္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီလုိမ်ဳိး အားလံုးပါဝင္ႏုိင္တဲ့ အေနအထားကို မေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္သမွ် ကာလပတ္လံုးကေတာ့ အဲဒီအခင္းအက်င္းက ထြက္ေပၚလာတဲ့ ရလဒ္မွန္သမွ်ဟာ အားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳတယ္လုိ႔ ေျပာလို႔မရတဲ့ အေျခအေန၊ အေနအထားပဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ က်ေနာ္ အဲဒီလုိပဲ နားလည္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ့္ရဲ ႔ သေဘာထားအျမင္ ေထာက္ျပခ်င္တာ တခုနဲ႔ ခြန္ျမင့္ထြန္းကို ျပန္ေမးပါရေစ။ အခုနေျပာတဲ့ အာဏာ (၃) ရပ္လံုးကို ျပည္နယ္တိုင္းေဒသႀကီးေတြကို လူမ်ဳိးစုေတြ လက္ထဲကို အပ္ႏွင္းမယ္။ အၾကမ္းဖ်ဥ္း ႏုိင္ငံေရးအရ သိပ္အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ပါ။ ဒီလို အပ္ႏွင္းတာေတာ့ ဟုတ္ၿပီ။ ဒါေပမဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြကိုေရာ လူထုဆႏၵနဲ႔အညီ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခြင့္ ရွိမလား။ ဗဟုိကပဲ ခန္႔အပ္ေနမလား စသည္ျဖင့္ အစိုးရအဖြဲ႔တုိ႔၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တုိ႔ စတာကို … အဲဒါကို သေဘာတူညီမႈ ဘယ္လို ရရွိခဲ့ပါလဲ။
ခြန္ျမင့္ထြန္း ။ ။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အရင္ဦးဆံုးမွာေတာ့ အေျခခံအက်ဆံုး မူေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ညိွႏိႈင္းခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဖယ္ဒရယ္ဆိုတာေတာ့ အားလံုးလက္ခံၿပီသား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ျပည္နယ္မ်ားၾကား အာဏာခြဲေဝမႈနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ေတာ့ ဖယ္ဒရယ္ရဲ ႔ အေျခခံမူအတုိင္း ဗဟိုျပည္ေထာင္စုအစိုးရကေနၿပီးေတာ့ ျပည္နယ္မွာရိွတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အႀကီးအကဲေတြကို ျဖဳတ္ျပစ္တာမ်ဳိး၊ ခန္႔အပ္တာမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲနဲ႔ သက္ဆုိင္ရာ ျပည္နယ္ေတြကပဲ မိမိတုိ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အႀကီးအကဲကို ခန္႔အပ္တာဝန္ေပးတာမ်ဳိး ဒါကေတာ့ အေျခခံအားျဖင့္ ရွိထားၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဖယ္ဒရယ္မူ အေျခခံၿပီး ညိွႏိႈင္းခဲ့တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီအေျခခံပဲျဖစ္ေအာင္ ဆက္လက္ၿပီး ႀကိဳးပမ္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တခုက အားလံုးပါဝင္ေရးမူနဲ႔ အားလံုးလက္ခံႏိုင္မယ့္မူမ်ား ဆိုတာကေတာ့ ဆက္စပ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အားလံုးပါဝင္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရမယ္။ အားလံုးက မပါဝင္ႏိုင္ေသးေပမယ့္လို႔ NCA ကို က်ေနာ္တို႔ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီးတဲ့အခါမွာ NCA ရဲ ႔ အာဏာသက္ေရာက္မႈအရ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ေနၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ က်ေနာ္ တခုဆက္ေမးခ်င္တာက အဲဒီေတာ့ အားလံုးပါဝင္လာႏုိင္ေအာင္ အဓိက တာဝန္ရွိတဲ့ အစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္ကို ခင္မ်ားတုိ႔ တုိင္းရင္းသားအင္အားစုေတြအေနနဲ႔ ဘယ္ေလာက္အထိ နားခ်ႏိုင္ပါသလဲ။ ဘယ္ေလာက္အထိ ဆြဲေဆာင္ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းၾကပါသလဲ။ ဘယ္ေလာက္ ေအာင္ျမင္ႏုိင္မယ့္ အလားအလာ ရွိပါလဲ။
ခြန္ျမင့္ထြန္း ။ ။ အဲဒါကေတာ့ NCA ကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ ရွစ္ဖြဲ႔အေနနဲ႔ အစိုးရလႊတ္ေတာ္၊ တပ္မေတာ္မ်ားနဲ႔ အခု လက္မွတ္မေရးထိုးထားတဲ့ ညီေနာင္မ်ားၾကားမွာ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ေပါင္းကူးတံတားအေနနဲ႔ ႏွစ္ဘက္အနင္းခံၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္ဆံုး ဦးထြန္းေဇာ္ ကို ေမးခ်င္ပါတယ္။ အနာဂတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အလားအလာကို ဦးထြန္းေဇာ္ ဘယ္လို ျမင္ပါလဲ။ ဒီလုိပံုနဲ႔ပဲ ခပ္ကင္းကင္း ျဖစ္ေနၾကမလား။ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ေပါင္းစည္းၿပီးေတာ့ ျပည္သူလူထုအားလံုး ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အတိုင္း တညီတညႊတ္တည္း ျဖစ္လာႏုိင္မယ္လုိ႔ ထင္ပါလား။
ဦးထြန္းေဇာ္ ။ ။ က်ေနာ္ျမင္တာကေတာ့ အဓိက ကြဲျပားေနတာကေတာ့၊ သိသာေနတာကေတာ့ တပ္မေတာ္ရဲ ႔ ရပ္တည္ခ်က္သေဘာထား ျဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ရဲ ႔ ရပ္တည္ခ်က္ သေဘာထားက ေျပာင္းလဲမႈ မရွိဘူး။ သူက အေသဆုပ္ကိုင္ထားတဲ့ ပံုစံမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ အဓိက ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ဘာလဲဆိုေတာ့ သူက တိုင္းျပည္ရဲ ႔ အေျခခံ ျပႆနာျဖစ္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ၊ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပႆနာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံကို ေျပာင္းလဲလုိတဲ့ စိတ္ဆႏၵက မရွိေသးတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလိုတဲ့ ဆႏၵမရွိတဲ့ကာလပတ္လံုးကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ထပ္တူက်ေနတဲ့ ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔အတြက္ေတာ့ အလွမ္းေဝးေနအံုးမယ္လို႔ က်ေနာ္ ျမင္ပါတယ္။ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ တပ္မေတာ္ဘက္မွာ ေနၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရးဆႏၵ ဒီထက္ပိုၿပီးေတာ့ တက္လာဖုိ႔လိုတယ္။ ေပ်ာ့ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေပ်ာင္းနဲ႔ သေဘာထားႀကီးစြာနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို လုပ္မယ္ဆုိလုိ႔ရွိရင္ေတာ့ အားလံုးအဆင္ေျပႏုိင္တယ့္ အေနအထားမွာ ရွိတယ္လုိ႔ အဲဒီလို ရိုးရိုးရွင္းရွင္းပဲ ျမင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဦးခြန္ျမင့္ထြန္းရဲ ႔ ေနာက္ဆံုးေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကိုလည္း ခပ္က်ဥ္းက်ဥ္း ေျပာေပးပါ။
ခြန္ျမင့္ထြန္း ။ ။ အလုပ္ကို အတူလက္တြဲလုပ္ႏိုင္ဖို႔ေတာ့ လုိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြအရ တပ္မေတာ္ဘက္က အခုန ကိုထြန္းေဇာ္ေျပာသလို ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့မွ သူတုိ႔ရဲ ႔ ရပ္တည္ခ်က္ေတြ၊ ဆုပ္ကိုင္ထားမႈေတြ ရွိပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အေျခအေနေတြေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ဘက္က ေျပာင္းလဲမႈေတြလည္း ဒီညီလာခံမွာေတာ့ ရွိခဲ့တယ္။ လက္ေတြ႔မွာ အတူတကြ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းႏုိင္မယ့္ အခင္းအက်င္းတရပ္ကေတာ့ ရွိဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါမွ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ ႔ ျပည္ေထာင္စုကို တိုက္ပြဲေတြနဲ႔ မထူေထာင္ဘဲ၊ ေဆြးေႏြးပြဲေတြနဲ႔ ထူေထာင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Comments
Post a Comment